بررسی 3 فلز سنگین (Ni, Cu, Pb) در آبشش ماهی صافی موجدار (Siganus javus) و رسوبات سواحل استان بوشهر

هدف از انجام این مطالعه بررسی و سنجش 3 فلز سنگین سرب، نیکل و مس در آبشش ماهی صافی موجدار (Siganus javus) و رسوبات سواحل استان بوشهر می­باشد. به همین منظور 60 قطعه ماهی و 9 نمونه رسوب در 3 ایستگاه (بندرکلات بندردیر، خلیج نایبند) براساس نوع کاربری در سواحل بوشهر انتخاب و از تیر تا بهمن 1394 نمونه­بردای شد. آماده سازی و آنالیز نمونه ها طبق روش استاندارد آزمایشگاهی MOPPAM و به کمک دستگاه جذب اتمی (Savant AA) صورت گرفت. نتایج نشان داد که میزان تجمع فلزات در رسوبات بندرکلات، بندر دیر و خلیج نایبند به ترتیب فلز سرب 53/6، 42/5، 33/16 فلز نیکل 7/17، 68/9، 49/1 فلز مس 58/7، 7/7، 98/6 میکروگرم­برگرم بود که این اختلاف در ایستگاه­های مختلف به جز فلز مس در بقیه فلزات معنی­دار بود (05/0˂P). بطور کلی روند جذب فلزات در رسوبات به صورت نیکل>سرب>مس بود؛ و طی مقایسه با استانداردهای رسوب شناسی امریکا و کانادا همگی فلزات پایین تر از حد مجاز بودند. نتایج بررسی میزان جذب فلزات آبشش ماهی نشان داد که بطور کلی میزان جذب فلز سرب، نیکل و مس به ترتیب 56/0، 7/2، 12/13 میکروگرم برگرم بود (01/0˂P). نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که شاخص وزن و طول کل با میزان جذب فلزات سرب و نیکل رابطه مستقیم معنی­داری وجود دارد. همچنین در بررسی روابط بین تجمع فلزات؛ بین فلز نیکل با فلز مس و سرب رابطه مثبت معنی­دار مشاهده شد. بیشترین تجمع فلز سرب، نیکل و مس در آبشش ماهیان به ترتیب در بندر دیر، بندرکلات و خلیج نایبند مشاهده شد؛ و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (01/0˂P)؛ و در مقایسه با حد مجاز استاندارد WHO همگی فلزات بالاتر از حد مجاز بود.