بررسی کارکرد نمادین اعداد و اشکال در ساختار خسرو و شیرین نظامی
نویسندگان
چکیده مقاله:
کشف ساختار یک اثر، نقشی برجسته در دستیابی به مضمون و محتوا و لایههای پنهان معنایی آن دارد. بسیاری از اساطیر، افسانهها، قصههای پریان و روایاتی با درونمایة نمادین، دارای ساختارهایی نظاممند و نمادین هستند که اعدد و اشکال و نگارهها در آنها کاربردی برجسته دارند. از جملة این متون، منظومة خسرو و شیرین نظامی است که روایتگر داستانی تاریخی است که به افسانهها پیوسته و از این روی دارای مضامین و مفاهیم نمادین و کهنالگویی است و باید به دنبال ساختاری نمادین در آن بود؛ ساختاری که اشکالی چون: ماندالا، مربع و مثلث که ارتباطی برجسته با اعداد دو و سه و چهار دارد، زیربنای اصلی حرکت و چینش و گزینش اشخاص و عناصر داستانی را معین میکند. در این مقاله به چگونگی ارتباط و نقش اعداد و معانی نمادین منظومه، به روش تحلیل و توصیف متن پاسخ داده می شود. نتیجه بررسی نشان می دهد که در این اثر، حرکت قهرمان روایت، حرکتی ماندالایی است که آغاز و پایان آن در جغرافیای داستان یکی است و در پایان این ماندالای چهارتو، چهارگوشهای وعده داده شده، جایگزین مربع آشفتة آغاز داستان میشود و به تعبیری روانشناختی، خسروپرویز به فرایند فردیت روانی دست مییابد
منابع مشابه
مقایسهی خسرو و شیرین نظامی و شیرین و خسرو هاتفی
خمسهی نظامی به عنوان یکی از شاهکارهای داستان پردازی فارسی، ضمن تأثیر از سنت های پیش از خود، تأثیری ژرف بر آثار پس از خود نهاد. نظیرهگویی، تقلید یا تتبع آن است که شاعر یا نویسندهای، به پیروی شاعر یا نویسندهی دیگر به خلق و نگارش اثری اقدام کند. بعد از نظامی سنت نظیرهگویی به طور گسترده رواج پیدا کرد. ازجمله مهمترین آثار نظامی که بازتاب عمدهای در ادب فارسی داشت خسرو و شیرین است. این اثر ...
متن کاملتحلیل ساختار روایی داستان خسرو و شیرین نظامی
چند مسئله در داستان خسرو و شیرین، نظیر نحوۀ رسیدن و آشنا شدن این دو شخص، سرانجام غمانگیز آنها، بهرغم ظاهر پرنشاط رمانسهای فارسی و میزان کنش شیرین در روایت نظامی درخور توجه است. بدین سبب، برای دریافت چگونگی شکلگیری داستان و فرجام غمانگیز شخصیتهای مهم آن به بررسی و تحلیل ساختار روایت نظامی از داستان خسرو و شیرین پرداختهایم. روایت خسرو و شیرین با یک پیرفت کامل آ...
متن کاملساختار روایت خسرو و شیرین نظامی )برپایه نظریه معناشناسانه گریماس(
در نشانه- معناشناسی گریماس، در پی شناخت مراحل تولید تا دریافت معنا، ژرف ساخت روایت در قالب فرایندها و الگوهای گفتمانی متنوع مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. از آن جا که بررسی و شناخت سازوکارهای تولید معنا در روایت منظومههای غنایی امری ضروری به نظر میرسد؛ بر همین اساس، در مقالهی حاضر، با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی و تجزیه و تحلیل ویژگیهای نشانه معناشناسی و راهکارهای تولید معنا در روایت «خسر...
متن کاملپیکرگردانی اساطیر در خسرو و شیرین نظامی
روایات و داستانهای کهن و عامیانه، یکی از مناسبترین بسترها جهت تجلّی و ادامة حیات ایزدان و امشاسپندان و ایزدبانوان به صورت پیکرگردانیشده است. با توجه به منبع اصلی منظومة خسرو و شیرین که روایات محلی بوده است، میتوان بازتاب چهرهها و شخصیتهای اساطیری ایران باستان را در این منظومه یافت. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی/ تطبیقی به بررسی شخصیتهای منظومة خسرو و شیرین چو...
متن کاملغنای قافیه در خسرو و شیرین نظامی
نشان دادن هنر قافیه اندیشی نظامی در سرودن منظومه خسرو و شیرین و ارزشهای نهفته در آن سبب آشکار شدن برجستگی این اثر در بین آثار نظامی و حتی آثاری است که به تقلید از آن سروده شده است. هر چند کمال هنری یک اثر را نمیتوان به دستهای از قواعد و اصول فرو کاست اما با بازاندیشی در فرم درونی و بیرونی منظومه خسرو و شیرین، میتوان ساز و کار هنری نظامی و عواملی را که سبب ارتقای کیفی و ارزش زیباشناختی این...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 18 شماره 34
صفحات 47- 66
تاریخ انتشار 2020-03-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023