بررسی کارکرد نمادهای دینی و عناصر قدسی در شعر جبران‌‌خلیل‌‌جبران و سهراب سپهری

نویسندگان

  • یحیی معروف استاد گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه رازی کرمانشاه
چکیده مقاله:

جبران‌‌خلیل‌‌جبران و سهراب سپهری، از‌‌جمله شاعران نام‌‌‌‌آور ادب عربی و فارسی هستند که از دریچۀ نگاه تجریدی و در فضای سیال رمانتیکی، با وام‌‌‌‌گیری از عناصر و نمادهای دینی، بسیاری از اندیشه‌‌‌‌های خود را در قالبی رازگونه به مخاطب ارائه کرده‌‌‌‌اند. به یاری همین موهبت، زبان شعر این دو سرایشگر، نقطۀ تلاقی خیال رمانتیکی و رازورزی سمبولیک است. آن‌‌ها توفیق یافته‌‌‌‌اند تا در برخی از آثار خود، تصویری از جهانِ متافیزیک ذهن خود را با مدد حقایق و فرهنگ دینی پیرامون، تصویر و ترسیم کنند؛ از‌‌این‌‌رو در سروده‌‌‌‌های این دو شاعر، عناصر سمبولیک از ادیان مختلف آسمانی اسلام و مسیحیت و حتی باورهای مقدس عرفان شرقی چون بوداییسم، حضور دارد. این پژوهش به شیوه‌‌‌‌ای توصیفی-تحلیلی، درصدد پاسخ به این پرسش بوده‌‌است که جبران‌‌خلیل‌‌جبران و سهراب سپهری، چگونه عناصر و نمادهای مقدس و دینی را درجهت غنای معنا، در جزر و مدّ سروده‌‌‌‌هایشان به خدمت گرفته‌‌‌‌اند؟ ره‌‌‌‌آورد نهایی پژوهش حاضر بیانگر تأثیر بی‌‌‌‌بدیل نگاه دینی بر عواطف دو شاعر است؛ به‌‌گونه‌‌‌‌ای که در بسیاری از اشعار آن‌‌ها، حضور نمادهای دینی، سروده‌‌‌‌هایشان را جولانگاه طرح عقاید و باورهای خاص تاریخ بشری کرده‌‌‌‌است. علاوه‌‌بر این، سهراب سپهری به شکلی ژرف‌‌‌‌تر از جبران، متأثر از آیین عرفانی شرق دور بوده‌‌‌‌است؛ در حالی که اشعار نثرگونۀ جبران بیشتر ملهم از مسیحیت، تفکرات نوین غربی و تعالیم اسلامی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی و تحلیل مبانی فلسفۀ اگزیستانسیالیسم در شعر سهراب سپهری

یکی از مکاتب فلسفی مهم در قرن بیستم، که چهره‌های شاخصی همچون کی‌یرکگور، نیچه، هایدگر و سارتر داشت و تأثیر بسیاری بر جریان ادبی پس از خود برجاگذاشت، اگزیستانسیالیسم است. اگزیستانسیالیسم را به فارسی اصالت وجود ترجمه کرده‌اند. تقدّم وجود بر ماهیّت، فردیّت، آزادی، درون ماندگاری، گزاف بودن جهان و عواطف وجودی مانند غم و دلهره، مبانی اصلی این فلسفه را تشکیل می‌دهند. سهراب سپهری از برجسته‌ترین شاعران نیما...

متن کامل

بررسی تطبیقی نوستالژی در شعر سهراب سپهری و عبدالوهّاب بیاتی

عبدالوهاب بیاتی و سهراب سپهری به عنوان دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی، و پرچمدار مکتب ادبی رمانتیسم با توجه به شرایط فردی و اجتماعی زمانه خود و با گریز از آن زمان، بخش عمده شعرشان را آمیخته با غصه، حسرت و دلتنگی برای گذشته نموده‌اند. در این پژوهش با مطالعه توصیفی- تحلیلی دفترهای شعری سپهری و بیاتی، به بررسی و مقایسه چگونگی نمود این اندیشه شعری در ش...

متن کامل

کارکرد اسطوره‌ها در اشعار سهراب سپهری

مطالعه و بررسی اسطوره‏ها یکی از راه‏های شناخت فرهنگ، اندیشه، باورها و اعتقادات، و تاریخ تمدن ملّت‏ها است؛ علاوه بر این، این بررسی‏ها دسترسی به ریشة برخی از آداب و الگوهایی را که هنوز در زندگی بشر کارکرد دارند، امکان‏پذیر می‏سازد. برخی از نویسندگان و شاعران در دورۀ معاصر نیز اسطوره‏ها را به منظور القای پیام، دست‏مایۀ کار خود قرار داده‏اند؛ چراکه این کار موجبِ نفوذ، غنا و هویت اثر خواهدگشت. در این ...

متن کامل

بررسی تطبیقی نوستالژی در شعر سهراب سپهری و عبدالوهّاب بیاتی

عبدالوهاب بیاتی و سهراب سپهری به عنوان دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی، و پرچمدار مکتب ادبی رمانتیسم با توجه به شرایط فردی و اجتماعی زمانه خود و با گریز از آن زمان، بخش عمده شعرشان را آمیخته با غصه، حسرت و دلتنگی برای گذشته نموده‌اند. در این پژوهش با مطالعه توصیفی- تحلیلی دفترهای شعری سپهری و بیاتی، به بررسی و مقایسه چگونگی نمود این اندیشه شعری در ش...

متن کامل

ویژگی‌های زبانی شعر سهراب سپهری

در این پژوهش، به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، جنبه‌های خاصّ واژگان و توسّعاً زبان سهراب سپهری کاویده شده است؛ از جمله بررسی واژگان از دیدگاه نوع و ساختمان با تأکید بر نوآوری و ابداع، انحراف صفت مانند سکوت سبز چمنزار، بررسی واژگان آرکائیک، واژه‌گردانی یا تغییر طبقۀ دستوری واژه شامل صفت‌گردانی مانند سیاهِ پردۀ توری و اسم‌گردانی‌ مانند سرپنجه‌های سیم و قیدگردانی مانند با بدنی از همیشه‌های جراحت، بررسی ترکیب‌...

متن کامل

بررسی لایه‌های نحوی سبک و صدای شعر سهراب سپهری

در این پژوهش با بررسی و واکاوی سبک زبانی (در قلمرو واژگان و نحو) و اندیشه‌های سهراب سپهری، اشعار وی از نظر سبک شعری و صدای دستوری به سه سبک فعال، منفعل و انعکاسی، تحلیل و تقسیم‌بندی می‌شود. اگرچه مرزبندی دقیق میان مجموعه‌های شعری سهراب سپهری امکان‌پذیر نیست و برخی دفترهای شعر وی حاوی اشعاری به سبک و سیاق دوره‌های پیشین است، شاعر در نخستین دفتر شعری خود «مرگ رنگ» که تصویرگر دنیای بیرون از خویش ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 17  شماره 32

صفحات  49- 70

تاریخ انتشار 2019-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023