بررسی کارایی جدایه‏ های Trichoderma spp. در کنترل بیماری پوسیدگی زغالی سویا ناشی از Macrophomina phaseolina در شرایط گلخانه

بیماری پوسیدگی زغالی ناشی از Macrophomina phaseolina، از معمول‌ترین بیماری‌های سویا در بسیاری از نقاط دنیا می‏باشد.به‌دلیل خاکزی بودن قارچ بیمارگر و توان بالای ساپروفیتی آن در خاک، عدم کنترل مؤثر بیماری و ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی در اثر استفاده از سموم شیمیایی، از عوامل آنتاگونیست طبیعی مانند جدایه‌های قارچی متعلق به ‌‌جنس Trichoderma برای مهارزیستی این بیماری می‌توان استفاده کرد. در این پژوهشتأثیر دو جدایه متعلق به‌گونه‏های‏ Trichoderma harzianum و Trichoderma atroviride در کنترل M. phaseolina و همچنین القای مقاومت گیاه نسبت به این بیمارگر در شرایط گلخانه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در تیمارهای آلوده سازی خاک با بیمارگر، جدایه‌ی T. harzianum در خاک‌های سترون و غیرسترون به‌ترتیب موجب کاهش بیماری به‌میزان 62 و 65 درصد شد. جدایه‌ T. atroviride نیز بیماری را در خاک‌های سترون و غیرسترون، به‌ترتیب 59 و 62 درصد کاهش داد. تلفیق دو جدایه‌ی تریکودرما با هم، به‌ترتیب بیماری را 67 و 70 درصد را کاهش دادند.براساس نتایج به‌دست آمده، در تیمارهای آلوده‌سازی نوک ساقه‌ی سویا با بیمارگر، گونه‌ی T. harzianum در خاک‌های سترون و غیرسترون به‌ترتیب موجب 56 و 58 درصد کاهش بیماری شد. جدایه‌ی T. atroviride نیز در خاک‌های سترون و غیرسترون به‌ترتیب موجب کاهش بیماری به‌میزان 52 و 53 درصد شد. تلفیق دو جدایه‌ی تریکودرما با هم، به‌ترتیب بیماری را 60 و 63 درصد کاهش دادند.در مجموع، در این پژوهش، جدایه‌های تریکودرما در خاک غیرسترون کارایی بیش‌تری در کاهش بیماری و القای مقاومت نشان دادند. جدایه‌های تریکودرما در تیمارهای آلوده‌سازی خاک با بیمارگر تأثیر بیش‌تری در کاهش بیماری داشتند. جدایه‌ T. harzianum نسبت به ‌جدایه‌ T. atroviride موجب کاهش بیش‌تر بیماری در هر دو روش کاربرد بیمارگر شده است. تلفیق دو جدایه تریکودرما نیز تأثیر بیش‌تری در کاهش بیماری و القای مقاومت داشتند.