بررسی چگونگی تأثیر جداره‌ها در کاهش مصرف انرژی در بافت مسکونی- سنتی کاشان، نمونه موردی: خانه بروجردی‌ها

در کشور ما مناطق اقلیمی و شرایط آب و هوایی در فصول سال بسیار متنوع می باشد. در این راستا معمار سنتی راه‌حل‌هایی منطقی را برای فراهم نمودن شرایط آسایش انسان ابداع نموده است. یکی از جلوه‌های معماری پایدار، معماری سنتی ایران است که به موارد زیست‌محیطی و کارایی انرژی، هم به لحاظ پایین بودن قیمت اولیه و هم قیمت جاری و کارکردی بنا، پاسخگو بوده است. معمار سنتی با انتخاب درست تناسبات و جهت‌گیری‌ها سعی در حرکت به سمت معماری پایدار داشته و علی‌رغم تمامی دشواری‌های تکنولوژیک، درک درستی را از مفاهیم اقلیمی خود دارا بوده است. در این مقاله تلاش شده تا ویژگی توجه به اقلیم از لحاظ نگاه به مسأله انرژی در شهر کاشان و در عملکردی مانند خانه، که بیشترین استفاده را در میان عملکردهای معماری دارد، بررسی شود. از این‌رو در این جستار، برای بررسی تأثیر عمق سایه‌اندازها بر کیفیت فضایی، میزان نور و انرژی دریافتی فضاها، یکی از اتاق‌های پنج دری موجود در خانه بروجردی‌ها به صورت انتخابی در نرم افزار سه بعدی Google Sketchup مدل سازی شده و سپس توسط نرم‌افزار اقلیمی Ecotect مورد تحلیل قرار گرفته است. برای بالاتر بردن دقت مطالعات، تحلیل‌ها در دو روز انقلابین تابستانی و زمستانی که بیشترین میزان اختلاف در وضعیت خورشید را دارند صورت گرفت و برای اینکه میزان عمر مفید خورشید و نور روز در فضاها به درستی اندازه‌گیری شود، در هر روز در سه ساعت (9 صبح، 12 ظهر و 15 بعدازظهر) بررسی انجام شد. این گونه به‌نظر می‌رسد که تناسبات سایه‌اندازها نقش مهمی در میزان دریافت انرژی خورشیدی در خانه‌های ایرانی و تأمین آسایش حرارتی در آن‌ها داشته است که برای مطالعه و وارد کردن آن به فرآیند طراحی امروز از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد.