بررسی و بازخوانی مؤلفه‌های مؤثر بر ارتقاء «حس معنویت» در معماری مساجد

این پژوهش سعی دارد با بررسی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر افزایش «حس معنویت» در فضای داخلی مساجد بپردازد. روش پژوهش در بخش اول با بررسی پیشینه و ادبیات موضوعی در رابطه با «حس معنویت»؛ رابطه‌ای که موجب ارتقاء این حس در فضای داخلی مساجد می‌شود مورد ارزیابی و بررسی قرارگرفته و در بخش دوم به روشی پیمایشی و مطالعات میدانی؛ در پی اثبات کردن فرضیه‌های پژوهش می‌باشد. از این رو روش تحقیق توصیفی - پیمایشی و جامعه آماری متخصصین معماری با حجم نمونه 175 نفر که به روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی تصادفی انتخاب شده است؛ همچنین ابزار پرسشنامه با مقیاس لیکرت پس از بررسی روایی و پایایی آن در میان جامعه پژوهش توزیع شده است. آزمون‌های بکار گرفته شده در این پژوهش: همبستگی، کروسکال والیس1، یومن ویتنی2 در محیط نرم‌افزاری «21SPSS» است. نتایج نشان می‌دهد: که عوامل حسی (رنگ، نور، صدا) و عوامل کالبدی (فرم، هندسه، نقوش، مصالح) در میزان ارتقاء «حس معنویت» در معماری داخلی فضای مساجد موثر بوده؛ همچنین تفاوت معنی‌داری میان متغیرهای جنسیت و سن بر میزان درک «حس معنویت» وجود دارد؛ به گونه‌ای که زنان زودتر از مردان و افراد با سن بالاتر زودتر به ادراک «حس معنویت» می‌رسند.