بررسی ویژگی‌های ریخت‌شناسی و تشریحی گل ماده و نمو میوه در پستة خوراکی (Pistacia vera) رقم احمدآقایی

پستة خوراکی (Pistacia vera L.)، با سطح زیر کشت وسیع در ایران، اهمیت اقتصادی و تغذیه‌ای دارد. در پژوهش حاضر، ویژگی‌های ریخت‌شناسی و تشریحی گل ماده، اندوسپرم و لپه‌ها با روش سلول - بافت‌شناسی معمول با میکروسکوپ نوری بررسی شد. به‌علاوه، نمو میوه در فرایند بلوغ نیز بررسی شد. نتایج نشان داد هریک از گل‌های ماده در گل‌آذین خوشه مرکب، دارای کلالة سه‌بخشی، خامة کوتاه، تک‌پایه و مادگی نسبتا درشت است. براکته‌ای بزرگ و زود‌افت در پای هر گل‌آذین 5-3 گلی و براکته‌ای کوچک و نسبتا پایا در قاعدة هر گل وجود دارد. گل‌پوش 3 ساختار کاسبرگ‌ مانند دارد. مادگی، تک‌برچه و تک‌خانه‌ است و یک تخمک واژگون دارد. اندوسپرم، ابتدا هسته‌ای و سپس سلولی می‌شود و در مدت نمو دانه، با لپه‌ها جایگزین می‌شود. بررسی نمو میوه نشان داد که ابتدا رشد دیوارة تخمدان آغاز می‌شود و فرابر به‌شکل برون‌ میان‌بر و درون‌بر سازمان می‌یابد و تا 95 روز پس از شکوفایی کامل گل (Days after full bloom, DAF) که معادل با اواسط خرداد است، درون‌بر، سخت و چوبی می‌شود؛ سپس، تا DAF 145 (پایان مرداد) روند بزرگ‌شدن مغز دنبال می‌شود و در DAF 165 (پایان شهریور) میوه‌ها به‌طور کامل می‌رسند و آمادة برداشت می‌شوند.