بررسی وضعیت تراکم معدنی استخوان در قالیبافان شهر تبریز

سابقه و هدف: بافتن قالی دست بافتکاری رایج در کشورهایی مانند ایران ‏است. در ایران قالیهای دستبافت بهطور معمول همیشه در کارگاههای ‏خانگی که بهعنوان صنایع کوچک غیررسمی شناخته شده و اغلب در خانواده‏ها و در منازل تشکیل میگردند، بافته می‌شوند. تخمین زده میشود که ‏قریب به 5/2 میلیون نفر بهطور مستقیم بعنوان حرفه یا تفریح ‏قالیبافی مینمایند. کار نشسته با وضعیتهای ناجور قرارگیری در پشت ‏دارهای سنتی بهمدت طولانی میتواند بهطور بالقوه منجر به اختلالهای ‏توده استخوانی گردد. هدف از این مطالعه بررسی تراکم توده استخوانی ‏در قالیبافان شهر تبریز طی سال 1386 میباشد.‏ مواد وروشها: در یک مطالعه ‏cross-sectional‏ 80 قالیباف حرفهای 20 تا 60 ‏ساله با حداقل 5 سال تجربه، حداقل 5 ساعت کار در روز و حداقل 3 روز ‏در هفته در بیمارستان امام رضا (ع) تبریز طی 11 ماه بررسی شدند. ‏افراد با سابقه بیماری یا وضعیت تاثیرگذار بر تراکم استخوانی خارج ‏گردیدند. روش سنجش میزان جذب اشعه ‏‎(DXA : Dual Xray Absorbtionetry) X ‎‏ جهت اندازه ‏گیری تراکم استخوانی در سه محل استخوان لگن، مچ دست و فقرات کمری به‏کار رفت. با وجود حداقل یک نتیجه غیرطبیعی بیمار در گروه استئوپنی ‏‏(1->‏T score‏ > 5/2-) یا استئوپروز ‏‎(T score ≤ -2/5)‎‏ قرار میگرفت. این مطالعه ‏برگرفته از پایاننامه دانشجویی میباشد.‏ یافته ها: 80 قالیباف 48 مونث و 32 مذکر با سن متوسط 79/9±81/37 ‏سال وارد مطالعه شدند. درصد فراوانی استئوپنی و استئوپروز در افراد ‏بررسی شده بهترتیب 55 و 5/17 درصد بود. مقادیر مربوطه در افراد ‏مذکر بررسی شده بهترتیب 8/68 و 9/21 درصد و در افراد مونث بررسی ‏شده بهترتیب 8/45 و 6/14 درصد بود. درصد فراوانی استئوپنی و ‏استئوپروز در گروه سنی 29-20 سال بهترتیب 50 و صفر درصد، در گروه ‏سنی 39-30 سال به ترتیب 60 و 10 درصد، در گروه سنی 49-40 سال به ترتیب ‏‏9/57 و 6/31 درصد و در گروه سنی 60-50 سال بهترتیب 2/64 و 5/38 ‏درصد بود. درصد فراوانی استئوپنی در افراد مذکر بهطور معنی داری بیشتر ‏بود. این برتری پس از تعدیل از نظر سن و مدت بافندگی نیز وجود ‏داشت.‏ نتیجه گیری: در مقایسه نتایج مطالعه فعلی با فراوانی استئوپنی و ‏استئوپروز در جمعیت عادی، میزان این دو وضعیت بهطور قابل توجهی در ‏قالیبافان بیشتر بود. بنابراین جهت جلوگیری از ایجاد اختلالهای تراکم ‏استخوانی بایستی برنامههای پیشگیرانه در این افراد تنظیم گردد.‏