بررسی نقش روشنفکران در به قدرت رسیدن رضاخان

نویسندگان

  • بیژن میرزائی دانشجوی دکتری علوم سیاسی، گرایش مسایل ایران واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران
  • علی اصغر زرگر گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
  • علی کریمی مله گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
  • مرتضی محمودی گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

برآمدن رضاخان یکی از مهمترین حوادث تاریخ معاصر ایران است. عوامل مختلفی را برای این مسئله عنوان کرده‌اند. از دخالت بیگانه تا هرج‌ومرجی که ایران را پس از مشروطه فرا گرفته بود. در این میان باید به نقش روشنفکران اشاره کرد که با پشتیبانی فکری و عملی از رضاخان، نقش مهمی در صعود او به قدرت داشتند. روشنفکران این دوره با دوری از آرمان‌های مشروطه، راه نجات کشور را در ایجاد «دولت مقتدر»، «گسترش ناسیونالیسم» و «تجدد آمرانه» دانسته و تحقق این ایده‌ها را در شخص رضاخان می‌دیدند، از این‌رو در نشریات‌شان که تا پیش از پادشاهی رضاخان منتشر می‌کردند با قدرت این موارد را دنبال می‌نمودند و برای تحقق همۀ این‌ها، در یک کلمه متفق بودند آن هم ایجاد یک قدرت برتر و متمرکز سیاسی. ائتلاف میانِ رضاخان و روشنفکران، موجب تقویت جایگاهِ سیاسی رضاخان گردید و نیز توانست برای حکومتِ آیندۀ او نقشۀ راهی درست کند که در طول بیست سالِ حضورش در سیاست، سعی در اجرایی کردنِ آن داشت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل گفتمان حاکم بر روشنفکری ایران از آغاز عصر ناصری تا به قدرت رسیدن رضاخان

این پایان نامه تلاشی است در جهت بررسی هشتاد و چهار سال تاریخ ایران، یعنی از ابتدای عصر ناصری تا انقراض قاجاریه و استقرار پهلوی، به منظور شناسایی علل و عوامل برآمدن رضاخان. در این راستا با تکیه بر پشتوانه روش شناختی متفکرانی که خارج از فکر پیشرفت و نگاه شرقشناسانه، به" درون بود" بودن تاریخ جوامع نظر می کنند، و با باز خوانی متون نگارش یافته در این دوره تاریخی، تلاش خواهد کرد تا پرتوی بر زوایای نه...

15 صفحه اول

فرآیند قدرت گیری رضاخان با رویکرد نهادگرایی

فرآیند به قدرت رسیدن رضاخان با رویکرد نهادگرایی  این مقاله در تلاش است با رویکردی تاریخی- تحلیلی و بر اساس نظریه نهادگرایی (که در آن به نقش و اهمیت نهادها و تاثیرگذاری متقابل نهادها و افراد بر روی همدیگر برای رسیدن به هدفی خاص پرداخته می‌شود) به تحلیل و تبیین چگونگی قدرت گیری رضاخان از سال 1299 تا 1304ش با کمک نهادهای مهم و تاثیرگذاری مانند ارتش، مجلس و احزاب؛ با توجه به اوضاع نامساعد و متشنج س...

متن کامل

نگاهی به زمینه‌های اجتماعی-روانی شکست حکومت مشروطه و به قدرت رسیدن رضا خان در ایران

یکی از جنبه‌های اصلی فرایند دموکراتیزه شدن جوامع جنبه عادت‌واره‌ای یا هابیتوسی آن است. در اغلب پژوهش‌های پیرامون موضوع دموکراسی از این جنبه معمولا یا به عنوان بعد «فرهنگی» و یا مولفه‌ای از ویژگی «فرهنگ سیاسی» یاد می‌شود. در این نوشتار بر ارائه مفاهیم دقیق‌تری برای درک این بعد از فرایندهای دموکراتیزه شدن یا دموکراسی زدایی تلاش گردیده است. با استفاده از مطالعه موردی چرایی و چگونگی به قدرت رسیدن ر...

متن کامل

مطالبه‌ی اصلی نسل اول روشنفکران ایران: تحدید قدرت سلطنت

هر یک از اقشار مختلف جامعه به سهم خود در تعیین سرنوشت کشور و رقم خوردن تحولات آن به ایفای نقش می­پردازند. قشر روشنفکر نیز از جمله اقشار جامعه است و از این قاعده­ی کلی مستثنا نیست. در ایران هم یکی از عناصر مؤثر در تاریخ سیاسی معاصر کشور، قشر روشنفکر است. نسل اول روشنفکران ایران به عنوان طلایه­دار جریان روشنفکری کشور به تأمل در مسئله­ی انحطاط و عقب­ماندگی  کشور پرداختند و چرایی این وضعیت را در قا...

متن کامل

رابطه دانش و قدرت در جنگ سرد؛ بررسی تجربه شبکه‌سازی روشنفکران توسط آمریکا

بررسی‏های این مقاله نشان می‏دهد شبکه روشنفکران ایجادشده توسط آمریکا در دوران جنگ سرد، با درک ناکارآمدی مواجهه سخت و سلبی با اندیشه چپ، ضمن به‏رسمیت‏شناختن این گرایش، با رویکردی نرم و ایجابی اقدام به ارائه خوانشی درونی از آن در قالب «چپ غیرکمونیستی» کردند. این شبکه با تولید و پشتیبانی از این ایده که در عین تعلق معرفتی به ایدئولوژی چپ، کمونیسم را در خود استحاله کرده و نگرشی کاملاً انتقادی به آن دا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 15  شماره 47

صفحات  0- 0

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023