بررسی میزان نیترات و نیتریت در آب‌های زیرزمینی شهر ایلام

مقدمه: ترکیبات نیترات و نیتریت از عوامل آلاینده آب‏های زیرزمینی محسوب می‏شوند که در سال‏های اخیر به علت گسترش فاضلاب‏های شهری، صنعتی و کشاورزی میزان متوسط آن‏ها در این منابع رو به افزایش می‏باشد. این تحقیق با هدف اندازه‏گیری غلظت نیترات و نیتریت در آب‏های زیرزمینی شهرستان ایلام در سال 1389 انجام شد. مواد و روش‌ها: روش مطالعه در این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. تعداد 60 نمونه آب (از 60 حلقه چاه) در نقاط مختلف شهر ایلام برای تأمین آب آشامیدنی استفاده می‏شود تهیه شد. غلظت نیترات و نیتریت در نمونه‏های جمع‏آوری شده با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر مدل DR-5000 اندازه‏گیری شد. نتایج به دست آمده در نرم‏افزار SPSS و نرم‏افزار Arc view GIS پهنه بندی و تحلیل شد. یافته‌های پژوهش: نتایج نشان داد که غلظت یون‏های نیترات و نیتریت در 33/98 درصد نمونه‏ها پایین‏تر از مقدار استاندارد و در 67/1 درصد نمونه‏ها بالاتر از مقدار استاندارد بوده است. بالاترین غلظت ثبت‌شده برای یون نیترات معادل 5/10 میلی‌گرم در لیتر مربوط به یکی از چاه‏های مورد مطالعه در منطقه کشاورزی واقع در روستای هفت چشمه بود. در مورد یون نیتریت بالاترین غلظت معادل 19/1 میلی‌گرم در لیتر مربوط به یکی از چاه‏های مورد مطالعه در منطقه کشاورزی واقع در روستای آبزا بود. همچنین بین نوع منطقه (کشاورزی، صنعتی و شهری) با غلظت نیترات (96/0P=) و نیتریت (71/0P=) در آبهای زیرزمینی ایلام ارتباط معنی‏داری وجود نداشت. بحث و نتیجه‏گیری: از یافته‏های این تحقیق می‏توان نتیجه گرفت که در حال حاضر کیفیت آب مورد مطالعه از نظر غلظت نیترات و نیتریت مطابق با استاندارد‏های آب شرب ایران می‏باشد، با این وجود کنترل مستمر این منابع آب ضروری است. از این رو پایش، تصفیه و دفع بهداشتی فاضلاب‏های تولیدی هم بایستی مورد توجه قرار گیرد.