بررسی موقعیت آناتومیکی کانال فک تحتانی در رادیوگرافی‌های پانورامیک بیماران بالای 25 سال (کرمان سال 1387-1386)

سابقه و هدف: کانال دندانی فک تحتانی به عنوان یکی از لندمارک‌های طبیعی مهم و بخشی از مندیبل که دارای باندل نوروواسکولر می‌باشد، دارای اهمیت بیولوژیک خاصی است. داشتن اطلاعات کافی از مسیر و توپوگرافی و تنوعاتی که در آنها مشاهده می‌شود، امری ضروری است. بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی موقعیت آناتومیک کانال فک تحتانی در رادیوگرافی‌های پانورامیک بیماران بالای 25 سال انجام پذیرفت. مواد و روشها: این مطالعه مقطعی بر روی 394 پرتونگاری پانورامیک (180 مرد و 214 زن )در محدوده سنی 53-25 سال که در دانشکده دندانپزشکی کرمان تهیه شده بودند، انجام گرفت. در این مطالعه طول و عرض کانال فک تحتانی و فاصله آن از سه نقطه، یک سانتیمتر بعد از سوراخ مندیبل، زیر فورکای مولر دوم و یک سانتیمتر قبل از سوراخ چانه تا بردر تحتانی فک پایین در سمت راست و چپ اندازه‌گیری شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری t‏ و ضریب همبستگی پیرسون و نرم‌افزار SPSS نسخه 15 استفاده شد.یافته‌ها: میانگین سنی افراد 97/6±59/34 بود. طول کانال مندیبولار 4/77 میلیمتر، میانگین عرض کانال مندیبولار 8/3 میلیمتر و میانگین فاصله مندیبولار کانال تا بوردر تحتانی مندیبل 9/13 میلیمتر بود. به جز پارامتر موقعیت وسط منتال فرامن از بوردر تحتانی در سایر پارامترها بین سمت چپ و راست ارتباط معنی‌داری ملاحظه نشد. میان افزایش سن با عرض کانال، جز در موقعیت وسط منتال فرامن از بوردر تحتانی مندیبل و فاصله مندیبولار کانال تا بوردر تحتانی، جز در ناحیه زیر فورکای مولر دوم، در هر دو جنس همبستگی مثبتی وجود داشت. بین سن با طول کانال فک تحتانی همبستگی معنی‌داری دیده نشد. بین جنس و طول کانال ارتباط معنی‌داری مشاهده شد.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می‌گردد توجه و دقت بیشتری به موقعیت کانال فک تحتانی در نمای پانورامیک مبذول گردد تا کمترین صدمه را به دستجات عروقی عصبی ناحیه وارد نمایند.