بررسی فقهی ترافع نزد محاکم غیراسلامی

در صورت اختیار و امکان رجوع به قاضی مسلمان و عادل، داوری و دادخواهی نزد قاضی جور و دادگاه غیراسلامی جایز نیست، در این زمینه به ادله‌ای اعم از آیات، روایات، اجماع و عقل استناد شده؛ اما نکتۀ مهم در صورتی است که امکان رجوع به قاضی عادل و مسلمان وجود نداشته باشد. در این‌صورت آیا داوری و دادخواهی نزد قضات جور و نهاد داوری بین‌المللی جایز است یا خیر و آیا در صورتی‌که قاضی غیرمسلمان به نفع مسلمان قضاوت کند، جایز است مسلمان بر اساس حکم آن قاضی به حکمش ملتزم شود. فقها در این ‌زمینه، نظرهای متفاوتی دارند، بعضی رجوع به محاکم غیراسلامی بین‌المللی را در صورت بروز عناوین ثانویه مانند اضطرار، ضرر و حرج جایز دانسته‌اند. در این نوشتار با بهره‌مند شدن از روش توصیفی تحلیلی، دیدگاه‌های مختلف فقها و ادلۀ دادخواهی نزد محاکم غیراسلامی بازبینی و چهار صورت ممکن برای اخذ حکم این محاکم بررسی شده است.