بررسی فرایندهای تشکیل دهنده موانع طولی در رودخانه‌های کوهستانی، مطالعه موردی: البرز شمالی، حوضه آبریز لاویج‌رود

نویسندگان

  • محمد مهدی حسین زاده
چکیده مقاله:

موانع طولی یکی از اشکال ژئومورفیک درون کانالی هستند که در قسمت مرکزی کانال‌های رودخانه‌ای تشکیل می‌شوند و به علت اینکه نقش مهمی در فرایند شریانی شدن رود دارند دارای اهمیت هستند. از این رو در این مقاله تشکیل موانع طولی و نقش آن در تغییر الگوی کانال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. محدوده مورد مطالعه حوضه آبریز لاویج رود نام دارد که در استان مازندران و جنوب شهر نور در دامنه‌های شمالی البرزمرکزی قرار گرفته است. روش تحقیق بدین صورت بوده است که 3 بازه از مسیر رود که دارای موانع طولی بوده‌اند مورد بررسی قرارگرفتند. نقشه‌برداری از مسیر رود با استفاده از GPS انجام گرفت و موقعیت موانع طولی در کانال رود مشخص گردید. سپس از چندین مقطع عرضی از هربازه نقشه برداری شد و اندازه ذرات رسوبی با استفاده از روش شمارش پبل تعیین گردید. حد دبی لبالبی با استفاده از شواهد میدانی شناسایی گردید. سپس با استفاده از روابط تنش برشی مرزی (کل)، تنش برشی بحرانی و پایداری نسبی بستر، توانایی رود مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج مقدار کم تنش برشی شکل بستر نشان می‌دهد که قسمت زیادی از انرژی رودخانه صرف غلبه بر مقاومت اشکال بستری می‌شود. نسبت کمتر از 1 پایداری نسبی بستر در بازه‌های مورد مطالعه نشان‌دهندة پایداری کم ذرات رسوبی در بستر رود می‌باشد. از این رو موانع طولی در قسمت‌های عریض کانال رود در جریان‌های کمتر از لبالبی و در نتیجه تغذیه زیاد رسوب و کاهش قدرت رود انباشته شده‌اند. تعداد این موانع در بعضی از بازه‌ها نشان دهند? تغییر تدریجی الگوی رود از حالت تقریبا مستقیم به الگوی تقریبا شریانی می‌باشد که نتیجه آن ناپایداری بیشتر کانال می‌باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی فرایندهای تشکیل دهنده موانع طولی در رودخانه های کوهستانی، مطالعه موردی: البرز شمالی، حوضه آبریز لاویج رود

موانع طولی یکی از اشکال ژئومورفیک درون کانالی هستند که در قسمت مرکزی کانال های رودخانه ای تشکیل می شوند و به علت اینکه نقش مهمی در فرایند شریانی شدن رود دارند دارای اهمیت هستند. از این رو در این مقاله تشکیل موانع طولی و نقش آن در تغییر الگوی کانال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. محدوده مورد مطالعه حوضه آبریز لاویج رود نام دارد که در استان مازندران و جنوب شهر نور در دامنه های شمالی البرزمرکزی...

متن کامل

اولویت بندی حوضه های آبریز جهت مدیریت سیلاب براساس ویژگی های مورفومتری، مطالعه موردی البرز شمالی حوضه ابریز گلندرود

فرایند سیل یکی از پیچیده ترین و مخرب ترین رویدادهای طبیعی است که بیش از هر بلای طبیعی دیگری، شرایط اجتماعی و اقتصادی جوامع را به خطر می اندازد. متغیرهای مورفومتری حوضه از عوامل موثر در وقوع سیلاب می باشد. این تحقیق با هدف بررسی پتانسیل سیل خیزی در زیر حوضه های حوضه آبریز گلندرود که در جنوب شهر رویان از توابع شهرستان نور واقع در استان مازندران با وسعت 87/343 کیلومتر مربع می باشد، و نیز اولویت بن...

بررسی زمین ساخت فعال دامنه شمالی البرز خاوری با استفاده از نشانه های زمین ریختی در حوضه آبریز گرگان رود

مطالعه حاضر به منظور شناخت فعالیت های نو زمین ساختیحوضه آبریز گرگان رود در دامنه شمالی البرز خاوری واقع در استان گلستان با استفاده از محاسبه شاخص های ریخت زمین ساختی و شواهد زمین ساختی موجود در منطقه مورد کنکاش قرار گرفته است. در این راستا 4 شاخص زمین ریختی (شاخص های شیب رود، نامتقارنی حوضه زهکشی، تقارن توپوگرافی معکوس و پیچ و خم پیشانی کوهستان) محاسبه و نتایج به دست آمده از آنها مورد تحلیل قرا...

متن کامل

ارزیابی تأثیر مورفومتری لندفرم ها بر روی سیل خیزی حوضه های آبریز (مطالعه ی موردی: حوضه های شمالی کوهستان سبلان)

چکیده یکی از مسائل مطرح در هیدرولوژی یک منطقه تولید رواناب و مساله سیل­خیزی است. لندفرم­ها با توجه به مورفومتری که دارند نقش مهمی را در ایجاد رواناب و سیل­خیزی ایفا می­کنند. در این پژوهش با استفاده از استخراج لندفرم­ها و لایه­های کاربری زمین، پوشش­گیاهی، جنس سازندها، بارش و کاربری زمین اقدام به پهنه­بندی سیل­خیزی در دامنه­های شمالی سبلان شده است تا از این طریق اثرات مورفومتری لندفرم­ها در هیدر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 42  شماره 71

صفحات  -

تاریخ انتشار 2010-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023