بررسی فراوانی آلودگی به انگل‎های خارجی در سگ‌های شهر مشهد

زمینۀ مطالعه: به علت رابطه نزدیک بین انسان و سگ، آلودگی سگ‎ها به انگل‎های خارجی می‎تواند علاوه بر ایجاد بیماری و اختلال در آسایش میزبان، سلامت و آسایش انسان را نیز متأثر سازد. هدف: این مطالعه با هدف تعیین فراوانی آلودگی به انگل‎های خارجی و شناسایی این انگل‎ها در سگ‎های ارجاعی به بیمارستان دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گرفت. روش‌کار: تعداد 460 قلاده سگ از فروردین 1396 تا فروردین 1397 از لحاظ آلودگی به انگل‎های خارجی مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به سن، جنس، فصل، نژاد، محل نگهداری، نوع پوشش مویی (بلند یا کوتاه)، رنگ پوشش مویی (تیره یا روشن)، خارش، موریختگی و محل استقرار این انگل‎ها در پرسشنامه مخصوص ثبت شد. نتایج: در این مطالعه از 460 قلاده سگ مورد آزمایش، 99 قلاده (52/21 درصد) با نه گونه انگل خارجی آلوده بودند. تعداد 48 (43/10 درصد) قلاده سگ به کک‎های کتنوسفالیدس کنیس و پولکس ایریتانس آلوده بودند. ریپی سفالوس تورانیکوس، سارکوپتس اسکابئی، هایپوبوسکا لانگیپنیس و ریپی سفالوس سنگوینئوس به ترتیب از 14 (04/3 درصد)، 10 (17/2 درصد)، 10 (17/2  درصد) و 9 (95/1 درصد) قلاده سگ جدا شد. آلودگی به ولفارتیا مگنیفیکا، دمودکس کنیس، اتودکتس سینوتیس، همافیزالیس اریناسئی و لینوگناتوس ستوزوس به ترتیب در 9 (95/1 درصد)، 3 (65/0 درصد)، 2 (43/0 درصد)، 1 (21/0 درصد) و 1 (21/0 درصد) قلاده سگ دیده شد. فراوانی آلودگی به انگل‎های خارجی با محل نگهداری، جنسیت و داشتن خارش رابطه آماری معنی‌داری نشان داد (05/0>p ). رابطه آماری معنی‌داری بین آلودگی به انگل‌های خارجی با سن، رنگ و طول مو، فصل و موریختگی دیده نشد (05/0<p ). نتیجه‌گیری نهایی: این مطالعه اولین تحقیق در مورد آلودگی به انگل‎های خارجی در سگ‎های منطقه مشهد است. کک‎ها فراوان‎ترین انگل آلوده کننده سگ‎های مورد مطالعه بودند. در مجموع اگرچه فراوانی آلودگی نسبتاً کم بود ولی تنوع گونه‎ای بالایی در انگل‎های آلوده کننده دیده شد. برخی از این انگل‎ها از لحاظ بیماری‎های مشترک بین انسان و دام، اهمیت دارند.