بررسی عوامل پنهان تأثیرگذار بر انتخاب استاد راهنما: یک مطالعه پدیدارشناسی

زمینه و هدف: برنامه درسی پنهان یکی از مباحث بسیار روشنگرانه‌ای است که صاحب‌نظران برنامه درسی در سال‌های اخیر مطرح ساخته‌اند. در این پژوهش، معیارهای انتخاب استاد راهنما از طریق تجارب کسب شده از فارغ‌التحصیلان مقطع دکتری بررسی شد. روش کار: تحقیق حاضر از نوع کیفی و به روش پدیدارشناختی انجام گردید. شرکت کنندگان مطالعه همه فارغ‌التحصیلان دکتری و ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته بود. نمونه‌گیری به روش عادی و تحلیل داده‌ها به روش Colaizzi صورت گرفت. پژوهش حاصل شده مصاحبه با 54 نفر از گروه‌های پزشکی و غیر پزشکی و دانشگاه‌های دولتی و غیر دولتی بود و به بررسی تجربیات پنهانی که در مقطع دکتری در انتخاب استاد راهنما کسب کرده بودند، پرداخت. یافته‌ها: از 123 جمله مضمونی، 12 مقوله اصلی شامل «ویژگی‌های رفتاری و اخلاقی، پست و موقعیت اجرایی، موقعیت علمی، شهرت، دسترسی به استاد، تبحر و تسلط بر تحقیق و آمار، تخصص در زمینه علمی خاص، ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها، دانشجویان سال بالایی، جنسیت، توان حمایتی استاد و آینده‌نگری» به دست آمد. نتیجه‌گیری : عوامل پنهانی مانند ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری استادان، مراتب شغلی و علمی، قوانین حاکم بر دانشگاه‌ها، آیین‌نامه‌ها و مقررات درون دانشگاهی، شبکه‌های غیر رسمی، محدودیت‌ها و حمایت‌های احتمالی می‌تواند بر انتخاب استاد راهنما تأثیرگذار باشد.