بررسی عوامل موثر بر فقدان رویکرد آینده پژوهی در فرایند نظام برنامه-ریزی منطقه‌ای مطالعه موردی: استانهای ساحلی شمال ایران

با نگاهی به روند توسعه یافتگی و رشد اقتصادی کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، مشاهده می­شود علیرغم اینکه کشور ما از لحاظ منابع غنی، موقعیت جغرافیایی و توسعه اقتصادی همواره در زمره کشورهای متوسط قرار داشته است، لیکن تاکنون در مطالعات منطقه ای به جایگاه آینده پژوهی در نظام برنامه‌ریزی اشاره نشده و صرفاً به مسائل روزمره و کم اهمیت برای هدف­گذاری نظام برنامه­ریزی توجه شده است. در این پژوهش که از نظر هدف کاربردی- توسعه­ای و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است، با ترکیبی از روش های اخذ اطلاعات اسنادی و پیمایشی با بهره گیری از تکنیک دلفی سعی گردید عوامل موثر در عدم توجه به رویکردآینده پژوهی در فرایند نظام برنامه ریزی منطقه­ای، با مطالعه موردی استانهای شمالی احصا و با بهره گیری از تکنیک­های تحلیلی و نرم افزار MICMAC، کلیدی­ترین عوامل موثر در عدم توجه به رویکردآینده پژوهی در فرایند نظام  برنامه­ریزی منطقه­ای کشور با تاکید بر استانهای شمالی شناسایی و تبیین گردد. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان می­دهد عواملی چون؛ حاکمیت برنامه ریزی اقتصادی بخشی، نحوه انتخاب اهداف و ابزارهای برنامه­های توسعه، عدم توجه به سناریوهای احتمالی در آینده و متمرکز بودن نظام برنامه­ریزی، از اصلی ترین عوامل عدم توجه به رویکردآینده پژوهی در فرایند نظام برنامه­ریزی منطقه­ای کشور بوده است. در نهایت راهکارهای مناسب جهت اصلاح فرایند نظام برنامه­ریزی منطقه­ای نیز ارائه گردید.