بررسی عوامل برون‌زبانی مؤثر بر پذیرش نوواژه‌ها

مقالۀ حاضر گزارشی است از نتایج یک بررسی دربارۀ پذیرش نوواژه‌های عمومی، مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با همکاری 450 پاسخگو در سه استان (تهران ،اصفهان وکرمان). مبنای نظری این بررسی الگوی انتشار نوآوری‌های رابرت ال. کوپر است که به حوزۀ برنامه‌ریزی زبان مربوط می‌شود. پژوهشی میدانی درمورد مهم‌ترین عوامل غیرزبانی است که بر انتشار نوواژه‌های مصوب فرهنگستان اثر می‌گذارد. فرض بر این است که، در جامعۀ آماری مورد نظر، به‌عنوان مخاطبان نوواژه‌های مصوب فـرهنگستـان، بین سطوح پیشنهادی کـوپـر دربارۀ نوآوری‌های ارتباطی، که عبارت‌اند از: آگاهی، ارزیابی، دانش و کاربرد، رابطه وجود دارد. چگونگی این روابط از طریق شیوه‌های آماری توصیفی و استنباطی گوناگون و با استفاده از پرسشنامه به‌دست آمد. بر پایۀ نتایج به‌دست آمده، بین دو عامل آگاهی و دانش پاسخگویان و نیز بین دو عامل ارزیابی و کاربرد نوواژه‌ها همبستگی مثبت دیده شد. علاوه بر این، بین دو عامل آگاهی و سن و نیز دو عامل دانش و تحصیلات پاسخگویان همبستگی معنی‌دار مثبت وجود دارد. در این مقاله، با کشف و توصیف این روابط، راهکارهایی برای کمک به تسریع فرایندهای پذیرش و انتشار نوواژه‌ها پیشنهاد می‌شود.