بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی مؤثر بر تخریب منابع طبیعی استان اردبیل از دیدگاه بهره‌برداران و کارشناسان

نویسندگان

  • سعید یوسف کلافی مربی پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
  • ناصر انصاری مربی بازنشسته، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
چکیده مقاله:

اگرچه عوامل مؤثر بر تخریب منابع طبیعی کم و بیش شناسایی و معرفی شده­اند، اما این عوامل از منظر اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی، کمتر مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. بنابراین به نظر می­رسد که قبل از هر اقدامی باید تخریب منابع طبیعی متوقف شود و برنامه­ای برای قطع تخریب منابع طبیعی تنظیم در سطح «قطع تخریب منابع طبیعی» شود. در این پژوهش با استفاده از شیوه­های اسنادی پیمایشی و کار ستادی با استفاده از ابزارهای مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه در استان اردبیل نتایج بدست آمده مورد بحث و نتیجه­گیری قرار گرفته است. در سطح کل استان تعداد 10 منطقه نمونه با مساحتی معادل 122020 هکتار (حدود 10 درصد عرصه­های منابع طبیعی استان) متشکل از 68 سکونتگاه روستایی و عشایری و 273 خانوار نمونه تعیین و انتخاب گردید. نتایج نشان داد که در مجموع 19 عامل اصلی در قالب سه گروه عوامل مربوط به دام و دامداری، عوامل مربوط به قطع و برداشت و عوامل مربوط به تغییرکاربری و طرحها در تخریب منابع طبیعی استان مؤثر بوده­اند. از جمع­بندی نظرات بهره‌برداران و کارشناسان مشخص شد که گروه عوامل دام و دامداری 9/45 درصد، گروه قطع و برداشت 6/20 درصد و گروه تغییرکاربریها و طرحها 5/33 درصد در تخریب عرصه­های منابع طبیعی مؤثر بوده­اند. در این بررسی تعیین سهم عوامل تخریب به تفکیک نواحی رویشی، نتایج قابل اتکایی را برای برنامه­ریزان استانی منابع طبیعی ارائه داده است.  

منابع مشابه

بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی مؤثر بر تخریب منابع طبیعی استان اردبیل از دیدگاه بهره برداران و کارشناسان

اگرچه عوامل مؤثر بر تخریب منابع طبیعی کم و بیش شناسایی و معرفی شده­اند، اما این عوامل از منظر اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی، کمتر مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. بنابراین به نظر می­رسد که قبل از هر اقدامی باید تخریب منابع طبیعی متوقف شود و برنامه­ای برای قطع تخریب منابع طبیعی تنظیم در سطح «قطع تخریب منابع طبیعی» شود. در این پژوهش با استفاده از شیوه­های اسنادی پیمایشی و کار ستادی با استفاده از اب...

متن کامل

عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر در تخریب منابع طبیعی کشور و سهم آنها در تخریب

منابع طبیعی کشور طی قرنها، بستر زیست، تولید و معاش و حضور اقوام کوچنده این سرزمین بوده و به‌رغم خشکی طبیعی به مدد وجود پستی و بلندی و تنوع اقلیم، امکان استفاده‌های متنوع و متناسب را برای بهره‌برداران فراهم کرده است. طی این دوره بهره‌برداری تا زمانی که استفاده از سرزمین در حد توان اکولوژیک آن بوده، هیچ شکلی از انهدام و تخریب منابع طبیعی مشهود نبوده، اما طی قرن حاضر و بخصوص چند دهه اخیر با افزایش...

متن کامل

بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر در تخریب منابع طبیعی استان تهران

واقعیت های موجود بیانگر این مسئله هستند که منابع طبیعی کشور در حال تخریب می باشد و با شیوه های کنونی بهره برداری، این روند ادامه خواهد داشت. هدف این تحقیق شناسایی عوامل مؤثر در تخریب منابع طبیعی تجدیدشونده از دیدگاه اجتماعی- اقتصادی در استان تهران بوده است که با جمع آوری اطلاعات از بهره برداران و کارشناسان منابع طبیعی استان و ایجاد ارتباط با شاخص تخریب بدست آمده در تحقیق، عوامل تخریب منابع طبیع...

متن کامل

بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر در تخریب منابع‌ طبیعی استان تهران

واقعیت‌های موجود بیانگر این مسئله هستند که منابع‌ طبیعی کشور در حال تخریب می‌باشد و با شیوه‌های کنونی بهره‌برداری، این روند ادامه خواهد داشت. هدف این تحقیق شناسایی عوامل مؤثر در تخریب منابع ‌طبیعی تجدیدشونده از دیدگاه اجتماعی- اقتصادی در استان تهران بوده است که با جمع‌آوری اطلاعات از بهره‌برداران و کارشناسان منابع‌طبیعی استان و ایجاد ارتباط با شاخص ‌تخریب بدست آمده در تحقیق، عوامل تخریب منابع‌ط...

متن کامل

عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر در تخریب منابع طبیعی کشور و سهم آنها در تخریب

منابع طبیعی کشور طی قرنها، بستر زیست، تولید و معاش و حضور اقوام کوچنده این سرزمین بوده و به رغم خشکی طبیعی به مدد وجود پستی و بلندی و تنوع اقلیم، امکان استفاده های متنوع و متناسب را برای بهره برداران فراهم کرده است. طی این دوره بهره برداری تا زمانی که استفاده از سرزمین در حد توان اکولوژیک آن بوده، هیچ شکلی از انهدام و تخریب منابع طبیعی مشهود نبوده، اما طی قرن حاضر و بخصوص چند دهه اخیر با افزایش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 1

صفحات  133- 148

تاریخ انتشار 2012-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023