بررسی عوامل اثرگذار بر مدیریت کاربری اراضی روستایی در شهرستان ممسنی (با استفاده از مدل ترکیبی TOPSIS- SWOT)

         در زندگی مدرن امروزی با توجه به سطوح مختلف فعالیت­های اقتصادی و اجتماعی افراد که منجر به شکل­گیری نیازها، خواسته­ها و انتظارات جدید از فضای پیرامونی آنها شده، تقاضا برای زمین و دخل و تصرف در آن نیز دچار تحول گردیده است. در این میان سکونتگاه­های روستایی دارای پیشینه­ای هماهنگ از نظر معیشتی و هویتی با زمین، نحوه بهره­برداری و تغییر کاربری از این منبع کمیاب در راستای خلق فضاهای محل سکونت خود می­باشند. که با توجه به تغییر در نوع معیشت، فضای کالبدی– ساختاری روستاها و سطوح فکری و رفتاری روستائیان نحوه­ی استفاده از زمینِ درون روستاها نیازمند مدیریتی جامع و اتخاذ سیاست­های راهبردی به منظور ایجاد نظام آمایش سرزمین درون روستاها می­باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث ماهیت، از نوع توصیفی ـ تحلیلی است، که به بررسی استفاده مناسب از زمین­های روستایی و عوامل اثرگذار بر مدیریت کاربری اراضی روستایی در سکونتگاه­های بخش مرکزی شهرستان ممسنی پرداخته است. به منظور تحلیل داده­ها یافته­های مقدماتی تحقیق را در مدل «SWOT» مورد بررسی قرار داده و 10 نقطه قوت، 11 تهدید، 10 فرصت و 10 ضعف بررسی و 18 استراتژی ارائه شده است. در نهایت با بهره­گیری از تکنیک «TOPSIS» نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت­های منتج شده از دیدگاه صاحبنظران رتبه­بندی شدند. بر اساس یافته ها استراتژی تدافعی (WT)، بهترین روش در جهت برنامه­ریزی و مدیریت اراضی زراعی روستاهای مورد مطالعه شناخته شد. همچنین بر این اساس نتایج تکنیک تاپسیس تهدیدها بیشترین تأثیر را در بهینه­سازی و توسعه متعادل کاربری اراضی روستایی دارد و در رتبه دوم فرصت­ها قرار می­گیرند. از این رو برای بهینه­سازی و توسعه متعادل کاربری اراضی در این بخش استراتژی تدافعی می­بایست در اولویت قرار گیرد.