بررسی روابط فیلوژنتیک زنبورعسل نژاد ایرانی (Apis mellifera meda) با سایر نژادهای زنبورعسل دنیا با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیک و مولکولی

مطالعات مورفولوژیک و مولکولی به عنوان ابزاری قدرتمند جهت برآورد تنوع ژنتیکی و تعیین روابط فیلوژنتیک در بین جمعیت های مختلف زیرگونه های زنبورعسل مطرح می باشند. در تحقیق حاضر، به منظور بررسی روابط فیلوژنتیک زنبورعسل نژاد ایرانی با سایر نژادهای زنبورعسل در سراسر جهان، از نشانگرهای مورفولوژیک و مولکولی (PCR-RFLP) استفاده شد. نمونه ها در تابستان سال 1393 از 20 استان و 100 شهرستان کشور جمع آوری و به ترتیب در مجموع 2250 و 300 زنبورکارگر برای بررسی های مورفولوژیکی و مولکولی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج درخت های فیلوژنتیک ترسیم شده با استفاده از داده های حاصل از نشانگرهای مورفولوژیکی و مولکولی، 29 زیرگونه زنبورعسل مورد مطالعه را در پنج گروه قرار داد. در این گروه بندی زنبورعسل زیرگونه ایرانی (A. m. meda) با زیرگونه های A. m. cyprica، A. m. syriaca، A. m. anatolica، A. m. armeniaca،A. m. caucasica، A. m. caucasica و A. m. pomonellaدر یک گروه قرار گرفتند. این گروه شامل زیرگونه های شرق مدیترانه، خاور نزدیک و شرق خاورمیانه(O) می باشد که در مطالعات قبلی نیز گزارش شده بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که نژاد زنبورعسل موجود در ایران همان زنبورعسل نژاد ایرانی است و واردات نژادهای خارجی در دو دهه گذشته و همچنین واردات قاچاق ملکه در دهه اخیر به علت سازگاری این نژاد با اقلیم های کشور و ناپایداری و ناسازگاری سایر نژادهای وارد شده، تاثیر قابل توجهی روی خلوص نژادی و ژنتیکی زنبورعسل نژاد ایرانی نگذاشته و این نژاد هویت ژنتیکی خود را از دست نداده است.