بررسی رفتار جمعی سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران با رویکردی مبتنی بر حجم معاملات

رفتار جمعی سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه، نوعی تورش رفتاری است‌ که می‏تواند پیامدهای نامطلوبی چون حباب، سقوط قیمت‏ها، تشدید نوسانات در قیمت سهام و مخدوش‌شدن روابط تعادلی قیمت‌ها و در‌نهایت حرکت بازار به سوی ‌کارایی‌نداشتن را به‏‎دنبال داشته باشد. منظور از رفتار جمعی در بازار سرمایه، وضعیتی است که فرد بنا به‎دلایل منطقی یا غیر‌منطقی اطلاعات و تحلیل‌های شخصی خود را نادیده می‌گیرد و اقدام به تبعیت و تقلید از تصمیمات دیگران می‏کند. پژوهشگران حوزۀ مالی رفتاری از ابعاد مختلفی اقدام به مطالعه و بررسی این پدیده کرد‌ه‌اند که در این پژوهش از دو مدل استاندارد CAPM و هوانگو سالمون HS با رویکرد مبتنی بر حجم معاملات که یکی از روش‌های جدید و رویکردهای اندازه‏گیری و سنجش رفتار جمعی سرمایه‌گذاران به‎شمار می‎رود، استفاده شده است. این پژوهش با استفاده از حجم معاملات روزانه برای دورۀ زمانی 36 ماهه (مرداد‌ماه 1388 تا تیرماه 1391) در خصوص 146 شرکت از شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران اجرا شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‏دهد رفتار جمعی به‌صورت پیوسته در بورس اوراق بهادار تهران در طول دورۀ بررسی انجام شده است.