بررسی رشد و برخی صفات فیزیولوژیکی مرزه (‏Satureja hortensis L.‎‏) ‏تحت تنش شوری

به­منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف شوری بر برخی صفات فیزیولوژیک (محتوای کلروفیل، پرولین، قندهای محلول، نشت یونی، عناصر سدیم و پتاسیم) و صفات رشدی مرزه آزمایشی به­صورت طرح فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار سطح شوری (شاهد، 50، 100 و 150 میلی­مولار نمک کلرید سدیم) و دو کلون بومی مرزه ( تبریز و همدان) در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان­دهنده وجود اثرات متقابل معنی­دار کلون و شوری بر محتوای کلروفیلa  بود. بیشترین میزان کلروفیل a در هر دو کلون در تیمار شاهد مشاهده شد. وزن خشک ریشه، محتوای یون پتاسیم و سدیم، نسبت یون پتاسیم به سدیم، محتوای قند محلول و نشت یونی نمونه­ها تحت تاثیر سطوح شوری قرار گرفتند. بیشترین میزان وزن خشک ساقه و برگ، محتوای اسانس، پرولین و کلروفیلb  تحت تاثیر هر دوی رقم و سطوح شوری قرار گرفتند. بیشترین میزان وزن خشک برگ، کلروفیلa  + b در کلون همدان و بالاترین میزان وزن خشک ساقه، محتوای اسانس و پرولین در کلون تبریز مشاهده شد. بالاترین میزان وزن خشک ریشه، ساقه، برگ، محتوای یون پتاسیم و نسبت K+/Na+ در تیمار شاهد ثبت گردید. بیشترین تجمع یون سدیم در سطح شوری 150 میلی‌مولار کلرید سدیم مشاهده شد. با افزایش سطح شوری بر میزان پرولین نمونه‌ها افزوده شد. بالاترین میزان نشت یونی، قند محلول و پرولین نمونه‌ها در تیمارهای 100 و 150 میلی­مولار کلرید سدیم مشاهده شد. با توجه به تغییرات صفات مورد مطالعه به نظر می­رسدکه سطوح شوری در هر دو کلون مورد مطالعه شاخص­های رشدی و فیزیولوژیکی گیاه را متاثر نمود. لذا، چنین به­نظر می­رسد برای حصول به عملکرد و شاخص­های فیزیولوژیکی پسندیده در این گیاه باید از کاشت این گیاه در محیط­های شور اجتناب نموده و یا از کلون­های متحمل به شوری استفاده کرد.