بررسی رابطه فرسایشپذیری، اشکال فرسایش و تلفات خاکهای حاصل از سه نوع مارن در آذربایجان غربی
نویسندگان
چکیده مقاله:
با توجه به این‌که اراضی مارنی در محدوده حوزه‌های آبخیز بخش شمالی استان آذربایجان غربی گسترش زیادی داشته و فرسایش خاک در این اراضی زیاد است، در این پژوهش فرسایشپذیری و اشکال فرسایشی خاکهای حاصل از مارنها و رابطه آن‌ها با تلفات خاک در این اراضی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور ابتدا مناطق پراکندگی مارنها در استان بررسی و با توجه به شرایطی مانند ضخامت و برونزدهای مارنی، تناوب میان لایه‌های مارنی و اشکال فرسایشی مشهود در آن‌ها، مارنهای حساس به فرسایش در مناطق شمالی استان شناسایی شدند. در 15 نقطه و با سه تکرار از خاک سطحی این اراضی نمونه‌برداری شد. شاخص‌های فرسایشپذیری این خاک‌ها شامل نسبت رس و شاخص فرسایشپذیری k در فرمول جهانی فرسایش تعیین شد. با استفاده از باران‌ساز قابل حمل، میزان تولید رواناب و رسوب نیز در مناطق انتخابی به‌دست آمد. شدت و اشکال فرسایش با استفاده از روش BLM تعیین و ارتباط بین فرسایشپذیری خاکهای مارنی با شکل، نوع فرسایش و رسوب‌دهی از طریق ماتریس همبستگی بررسی و گروه‌های همگن از نظر تولید رسوب و حساسیت به فرسایش با استفاده از آزمون دانکن تعیین شدند. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد، با وجود آن‌که به‌طور کلی وضعیت فرسایش سطحی به روش BLM در طبقه متوسط قرار می‌گیرد، در مناطق قره‌تپه و قره‌آغاج فرسایش آبکندی امتیاز بیشتری به‌خود اختصاص داده و فرسایش شیاری در کلیه نقاط امتیازات بالایی داشته است. حجم رواناب سطحی کمینه 255 در منطقه شعبانلو و بیشینه 577 سانتی‌متر مکعب در منطقه قره‌تپه به‌دست آمد. ضریب رواناب بین 0.23 تا بیشینه 0.53 محاسبه شد. کمینه گل‌آلودگی تولید شده برابر 10 گرم در لیتر در قره‌تپه و بیشینه آن برابر 180 گرم در لیتر در قره‌آغاج اندازه‌گیری شد. همچنین، مشخص شد که شاخص نسبت رس در ظهور فرسایش به شکل آبکندی و حجم رواناب در فرسایش سطحی و شیاری نقش تعیین‌کننده (با اطمینان 95 درصد) داشته است.
منابع مشابه
بررسی رابطه فرسایش پذیری، اشکال فرسایش و تلفات خاک های حاصل از سه نوع مارن در آذربایجان غربی
با توجه به این که اراضی مارنی در محدوده حوزه های آبخیز بخش شمالی استان آذربایجان غربی گسترش زیادی داشته و فرسایش خاک در این اراضی زیاد است، در این پژوهش فرسایش پذیری و اشکال فرسایشی خاک های حاصل از مارن ها و رابطه آن ها با تلفات خاک در این اراضی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور ابتدا مناطق پراکندگی مارن ها در استان بررسی و با توجه به شرایطی مانند ضخامت و برونزدهای مارنی، تناوب میان لایه های...
متن کاملارزیابی روش‌های تشخیص واگرایی مارن قرمز بالایی (واحد M3) و مارن پلیوسن جنوب حسن‌آباد تهران و ورامین در اشکال مختلف فرسایش
در این تحقیق، واگرایی مارنهای جنوب استان تهران در ناحیه حسن‌آباد و جنوب ورامین شامل مارنهای محیط خشکی سازند قرمز بالایی واحد M3 و آبرفت مارنی پلیوسن واحد Plm در شیب‌های پنج، 20 و 40 درصد و در سه شکل فرسایش سطحی، شیاری و خندقی بررسی شدند. بر این اساس، از سازندهای مارنی یاد شده، بر اساس شکل فرسایش غالب، تعداد 20 نمونه تهیه شد. برای دست‌یابی به هدف‌های از پیش تعیین شده، آزمایش‌هایی نظیر د...
متن کاملرسوب شناسی و تعیین شاخص های فرسایش پذیری مارن های سازند قرمز بالایی در ناحیه ایوانکی
منطقه مورد مطالعه با وسعت 3750کیلومتر مربع در 65کیلومتری جنوب شرقی تهران و 140کیلومتری جنوب غربی سمنانقرار دارد. در مقاله حاضر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و مهندسی مارن های حساس به فرسایش با اشکال مختلف فرسایشسطحی شیاری، آبراهه ای و خندقی بررسی شده است و از پهنه های مارنی با فرسایش غالب شیاری 14نمونه گرفته شده است.نتایج تجزیه شیمیایی نشان می دهد که اراضی مارنی مورد نظر جزء خاکهای شور قلیائی میبا...
متن کاملبررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مارن های نئوژن بر اشکال و شدت فرسایش در منطقه ورامین جنوب شرق استان تهران
مارنها در بین واحدهای سنگشناسی، بیشترین رسوبات را در حوضههای آبخیز تولید مینمایند. این خاصیت مارنها سبب کاهش عمر مفید سدها، سیل، رسوبگذاری کانالهای آبرسانی، تخریب جاده، تاسیسات و در نهایت پدیده بیابانزایی میشود. از این رو شناخت خصوصیات موثر در فرسایشپذیری و واگرایی مارنها میتواند در اولویت باشد. در این مطالعه مارنهای جنوب استان تهران (جنوب حسن آباد ـ ورامین) از نقطه نظر شکل و شدت ...
متن کاملرابطهی ویژگیهای خاکشناسی مارن ها با اشکال مختلف فرسایش حوزهی آبخیز تلخهرود
بیشترین میزان فرسایش و تولید رسوب حوزهی آبخیز تلخهرود مربوط به سازند های مارنی آن است. در پژوهش پیش رو تأثیر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی نمونه های مارن در پیدایش فرسایش شیاری، خندقی، توده ای و هزاردره ای مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور در واحدهای یکسان مارنی (از لحاظ ویژگیهای درصد شیب، جهت شیب، ارتفاع و میزان پوشش گیاهی) از مارن های با اشکال مختلف فرسایش نمونه گیری شد و ویژگی های ph، هد...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 7 شماره 4
صفحات 379- 388
تاریخ انتشار 2015-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023