بررسی رابطه‎ی دمای سطح زمین با اعماق خاک (مطالعه‎ی موردی: استان کرمانشاه)

نویسندگان

  • حدیث صادقی کارشناس ارشد اقلیم‎شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی کرمانشاه
  • فیروز مجرد استادیار گروه جغرافیا، دانشکده‎ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی کرمانشاه
چکیده مقاله:

مطالعه‎ی دمای اعماق خاک از نظر هواشناسی، اقلیم‌شناسی، کشاورزی، صنعت و دیگر فعّالیّت‎های زیستی اهمّیّت فراوانی دارد. در این پژوهش، روابط دمای سطح زمین با دماهای اعماق 10، 50 و 100 سانتی‌متری خاک بررسی شد. این بررسی در پنج ایستگاه سینوپتیک استان کرمانشاه با بهره‎گیری از آمار ساعات30/6 صبح و 30/6 بعدازظهر در یک دوره‎ی 14 ساله (2006- 1993) و با استفاده از روش‎های آماری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که با افزایش ژرفای خاک، دامنه‎ی نوسان سالانه‎ی دما و به‎ویژه دامنه‎ی شبانه‌روزی دما کاهش می‌یابد تا اینکه در عمق 5/0 متری، کمابیش اختلاف شبانه‎روزی دما از بین می‌رود. همچنین نوسان‎های شبانه‌روزی دمای هر عمق، در تابستان بیشتر از فصول دیگر است. اختلاف سالانه‎ی‌ دما بین سطح زمین و اعماق، تا عمق 50 سانتی‌متری افزایش پیدا می‌کند؛ ولی از آن به بعد کمابیش به حالت ثبات می‎رسد. آزمون t با نمونه‌های وابسته نشان داد که میانگین ارقام سالانه‎ی دما در دو عمق 50 و 100 سانتی‌متری و نیز، اختلاف شبانه‌روزی دما بین این دو عمق، اختلاف معنا‌داری را نشان نمی‎دهد. تشابه رفتار منحنی‌های دمایی در اعماق خاک حاکی از آن است که جنس خاک، صرف‎نظر از اختلاف‎هایی که در اثر تفاوت‌های آب‎وهوایی پدید می‎آید، تأثیر چندانی در ترتیب توزیع ارتفاعی (عمقی) دما ندارد. در فصل زمستان، پایین‎ترین دماهای حداقل در اعماق 10، 50 و 100 سانتی‌متری خاک، نسبت به پایین‎ترین دماهای سطح زمین، به‎طور میانگین به‎ترتیب 3، 13 و 33 روز تأخیر نشان می‎دهد. این تأخیر برای بالاترین دماهای حداقل در فصل تابستان چند روز بیشتر است. بنابراین می‎توان نتیجه گرفت که درکل پایین‎ترین دماها، زودتر از بالاترین دماها به عمق معیّنی می‎رسند. دماهای اعماق خاک در ایستگاه‎ها با استفاده از یک مدل وایازی چندگانه و برمبنای سه متغیّر دمای سطح خاک، شماره‎ی روز سال و عمق موردنظر با دقّت خوب برآورد شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی رابطه‎ی دمای سطح زمین با اعماق خاک (مطالعه‎ی موردی: استان کرمانشاه)

مطالعه‎ی دمای اعماق خاک از نظر هواشناسی، اقلیم شناسی، کشاورزی، صنعت و دیگر فعّالیّت‎های زیستی اهمّیّت فراوانی دارد. در این پژوهش، روابط دمای سطح زمین با دماهای اعماق 10، 50 و 100 سانتی متری خاک بررسی شد. این بررسی در پنج ایستگاه سینوپتیک استان کرمانشاه با بهره‎گیری از آمار ساعات30/6 صبح و 30/6 بعدازظهر در یک دوره‎ی 14 ساله (2006- 1993) و با استفاده از روش‎های آماری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد ...

متن کامل

بررسی رابطه دمای سطح زمین با اعماق مختلف خاک (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)

مطالعه دمای خاک در اعماق مختلف، از نظر هواشناسی، اقلیم شناسی(بخصوص در مقیاس خرد)، کشاورزی و صنعت، حائز اهمیت است. در این تحقیق با استفاده از روشهای آماری و با بهره گیری از آمار روزانه، روابط دماهای اعماق خاک(10، 50 و 100 سانتیمتری) با دماهای سطح زمین در پنج ایستگاه سینوپتیک استان کرمانشاه در ساعات 30/6 صبح و 30/6 بعدازظهر در یک دوره 14 ساله مطالعه شد. نتایج مطالعه نشان داد که دماها در عمق 10 س...

15 صفحه اول

بررسی روند تغییرات دمای اعماق خاک در ایستگاه خرم‌‌ آباد

مطالعة دمای اعماق خاک از نظر هواشناسی، اقلیم شناسی،کشاورزی، صنعت و دیگرفعالیت‌های‌زیست‌محیطی اهمیت فراوانی دارد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی روند دمای اعماق خاک در ایستگاه خرم‌‌‌آباد می‌‌باشد. بدین منظور داده‌‌‌های روزانه دمای خاک ایستگاه سینوپتیک خرم‌‌آباد در اعماق 5، 10، 20، 30، 50 و 100 سانتیمتری از سطح زمین در ساعات 03، 09 و 15 به وقت گرینویچ در دوره آماری 7 ساله (2010-2...

متن کامل

تغییرات دمای هوا و دمای اعماق مختلف خاک در شمال استان فارس

مطالعه دمای خاک در اعماق مختلف، از نظر هواشناسی، اقلیم‌شناسی (بخصوص در مقیاس خرد)، کشاورزی و صنعت حائز اهمیت است. روش‌ پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و هدف آن تعیین تغییرات دمای هوا و دمای اعماق (5، 10، 20، 30، 50 و 100) سانتیمتر خاک در ساعتهای 5/6، 5/12 و 5/18 طی دوره آماری 2016-1995 در منطقه شمال استان فارس می باشد. آمار روزانه از مرکز هواشناسی استان دریافت گردید و داده‌ها در نرم‌افزارهای اکسل و SP...

متن کامل

بررسی ارتباط نوسانات دمای هوا با دمای اعماق مختلف خاک (مطالعه موردی: ایستگاهای منتخب استان آذربایجان شرقی)

: دمای خاک یکی از عوامل مهم هواشناسی کشاورزی است و در بیشتر موارد از نظر اکولوژیکی ، برای گیاهان مهم تر از دمای هوا می باشد. حداکثر و حداقل دمای خاک بر جوانه زدن ، فعالیت های ریشه ، مقدار و مدت دوره رشد گیاه و تولید و گسترش امراض گیاهان موثر است . مهمترین هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین دمای هوا و دمای اعماق مختلف خاک (5، 10، 20، 30؛ 50، 100 سانتی متری) به صورت روزانه ( در ساعات 6:30، 12:30، 18:...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 45  شماره 1

صفحات  101- 118

تاریخ انتشار 2013-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023