بررسی خلاقیت تربیتی مولانا درتفسیرعرفانی قصّه قرآنی حضرت نوح (ع)
نویسنده
چکیده مقاله:
مولانا، ستاره درخشان آسمان ادب فارسی در قرن هفتم، در مهم ترین اثر منظوم خود، مثنوی معنوی، مسایل مهم عرفانی و دینی و تربیتی رابا رویکردی خلاقلانه مطرح کرده و از آیه ها و احادیث نیز بوفور بهره برده است. او در استفاده از تمثیل ها و قصّه های معروف، مهارتی خاصّ دارد. کمتر شاعری در این زمینه به پای گاه او می رسد. تنوّع تلمیحات اسلامی در شعر او ناشی از وسعت اطّلاعاتش در زمینه قرآن، تفسیر، حدیث و تخیّل قوی اوست. در این مقاله با بررسی تلمیحات نوح در مثنوی دریافتیم که مولانا در مواردی بسیار از این تلمیح قرآنی به صورتی خلاقانه استفاده کرده است، تا نتیجه ای عرفانی و تربیتی بگیرد یا به قصد ایضاح و تأکید بر یک اندیشه عرفانی از آن آیات مدد گیرد، بنابراین هدف او بیان یک قصّه تاریخی نیست، بلکه او یک قصّه معروف را از زوایای ذهن خوانندگان بیرون می کشد و به تفسیر عرفانی و تربیتی آن می پردازد و به وسیله آن، نکته های عمیق عرفانی و تربیتی را روشن می سازد چنان که گویی خواننده، با خواندن مثنوی یک دوره تفسیر آیات مربوط به قصص الانبیا را مطالعه کرده است.
منابع مشابه
بررسی جایگاه تربیتی داستان حضرت نوح (ع) در مثنوی مولوی و انطباق آن با قرآن کریم
ارتباط عمیق مثنوی مولوی با قرآن، در میان آثار منظوم ادبیات فارسی بینظیر است. در مثنوی، حکایتهای قرآنیِ زندگی پیامبران بهویژه داستان زندگی حضرت نوح (ع) که سرشار از آموزههای تربیتی و تعلیمی است، 49 بار بهصورت مستقیم در 14 سوره بیانشده است. مولوی، تنها شاعر ادبیات فارسی است که به نام همسر نوح اشاره کرده و گوشهای از ناسازگاریهای این همسر را بیان نموده است. همچنین، او بر اساس آنچه در قرآن آمد...
متن کاملبازتاب اسراییلیات و افسانه های جعلی در قصه های حضرت نوح(ع) بر اساس متون تاریخی
اسراییل از القاب حضرت یعقوب(ع) می باشد که در قرآن کریم(آل عمران/93) فقط یک بار از آن حضرت با نام اسراییل یاد شده است.اسراییلیات اصطلاحی است که علمای اسلامی به عقاید و داستان های خرافی که از ناحیه علمای تازه مسلمان اهل کتاب، بویژه یهودیان از قرن اول هجری در میان مسلمانان رواج یافت، اطلاق کرده اند.این داستان های جعلی و ساختگی اغلب، متوجه انبیای الهی است.پس از حضرت آدم(ع) بیشترین اسراییلیات و افسا...
متن کاملنمادسازی قرآن کریم در داستان حضرت نوح (ع(
قرآن کریم در داستان حضرت نوح (ع) به عنوان یکی از عبرتآموزترین قصههای قرآنی بهوضوح تقابل حق و باطل را نشان داده و درباره هر دو گروه، شخصیتهای مهم و برجستهای را ترسیم، و برای نسلهای بعدی الگوپردازی و نمادسازی کرده است. نمادسازی در قصه نوح (ع) در دو دسته «افراد و شخصیتها» و «حوادث و وقایع» انجام شده است. قهرمانان یا شخصیتهای مثبت داستان عبارتاند از حضرت نوح (ع) که نماد پایداری و استقامت د...
متن کاملتحلیل عنصر گفتگو در داستانهای قرآنی با تکیه بر داستانهای حضرت نوح(ع)و حضرت موسی (ع)
در ادب روایی، عناصر برجسته ای دیده می شوند که مایه برتری متن های این نوع از ادب از سایر متون به شمار می روند و بررسی آن ها پژوهش مستقلی می طلبند و عنصر «گفتگو» از این مقوله است. این مقوله در زبان قرآن نیز بسیار پر بسامد و شایان توجه بوده و حکایت از آن دارد که قرآن کریم توجه ویژه ای به ابعاد نهفته این عنصر دارد، چه بخش عمده دعوت انبیای الهی به وسیله اسلوب گفتگو طرح و برخی از دستورات الهی نیز در ...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 31
صفحات 125- 164
تاریخ انتشار 2015-01-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023