بررسی خاستگاه و سنگ‌زایی توده‌های گرانیتوییدی ‏کمپلکس سورسات (شمال‌‌باختری تکاب): ‏شواهد زمین‌شیمیایی سنگ‌کل و ایزوتوپی ‏Sr-Nd

نویسندگان

  • ثریا دادفر گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران
چکیده مقاله:

توده‏‌های نفوذی کمپلکس سورسات بخشی از توده‏‌های نفوذی پهنة سنندج- سیرجان هستند. برپایة یافته‌های صحرایی و بررسی‌های میکروسکوپی، این منطقه دربردارندة هورنبلند‏‌گابرو، کوارتز‏‌دیوریت، مونزودیوریت، گرانودیوریت، مونزوگرانیت و تونالیت‏‌ است. برپایة بررسی‌های زمین‌شیمیایی، گرانیتوییدهای ترکه‏‌دره و خانقلی از نوع I، با سرشت کالک‏‌آلکالن و متا‏‌آلومین هستند. محدوده ترکیبی آنها کمان ماگمایی (VAG) است و میزان 87Sr/86Sr اولیه و εNd آنها برابربا 70448/0 و 12/0- است. این سنگ‌ها از ماگمایی جداشده از گوشته پدید آمده‌اند که دچار فرایندهای هضم و آلایش پوسته‏‌ای شده است. برپایة نمودارهای زمین‌شیمیایی، توده‏‌های پیچاقچی، حمزه‏‌قاسم و شمال‏‌خاوری خانقلی، از نوع I، با سرشت متاآلومین تا پرآلومین و کالک‏‌آلکالن هستند و محدوده ترکیبی آنها کمان ماگمایی (VAG) است. 87Sr/86Sr اولیه و εNd آنها برابر 70529/0 و 82/2- است و همراه با انکلاو مافیک ریزدانه دیده می‌شوند. این سنگ‌ها از آمیختگی ماگمای جداشده از گوشته با مذاب پدیدآمده از ذوب پوسته پدید آمده‌اند. توده‏‌های مونزوگرانیتی قره‏‌زاغ و اوچ‏‌دره از نوع S، پرآلومین و کالک‏‌آلکالنِ پدیدآمده در محدوده برخورد قاره- قاره هستند و میزان بالای 87Sr/86Sr اولیه 94476/0 و 87927/0 و مقدارهای منفی εNd 71/6- و 61/6- دارند. این ویژگی‌ها نشان‌دهندة جدایش آنها از مذاب پوسته‏‌ای است. دستة تونالیت از نوع I با سرشت کالک‏‌آلکالن و پرآلومین هستند و مقدار نسبت‏‌های La/Yb، Sr/Y و Nb/Ta در آنها کم است. الگوهای کمتر جدایش‌یافته عنصرهای خاکی کمیاب و آنومالی منفی Eu پدیدآمده از ذوب پوسته آمفیبولیتی نشان‌دهندة ذوب پوسته مافیک ضخیم‌شده یا بازالت‏‌های زیر صفحه‏‌ای در ژرفا و فشار کم، با حضور پلاژیوکلاز در ناحیه خاستگاه پیدایش آنهاست.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خاستگاه و تحولات ماگماهای بازالتی کواترنری شمال باختری آذربایجان (بورلان تا گنبد) با استفاده از بررسی‌های ایزوتوپی Sr- Nd

در منتهی‌الیه شمال باختری ایران، در منطقه آذربایجان غربی سنگ‌های آتشفشانی بازیک در طی کواترنری گسترش وسیعی یافته‌اند. این منطقه در بخش میانی کوهزاد آلپ- هیمالیا و در فلات مرتفع ایران  -ترکیه در آناتولی خاوری واقع شده است. گدازه‌های بازیک کواترنری با طیف ترکیبی متنوعی از بازالت قلیایی، بازالت آندزیتی، تراکی بازالت آندزیتی تا تراکیت و با گستره وسیع بر روی نهشته‌های رسوبی قرار گرفته‌اند. این سنگ‌ه...

متن کامل

شیمی کانی، ژئوکرونولوژی و ژئوشیمی ایزوتوپی Rb-Sr و Sm-Nd گرانیت‌های آیراکان

گرانیت‌های آیرکان به­وسعت 12 کیلومتر مربع در شمال­خاور روستای محمدآباد کوره­گز از توابع شهرستان خور و بیابانک و در انتهایی­ترین بخش شمال­خاوری نوار دگرگونی-آذرین جندق- عروسان رخنمون دارد. بخش غالب این گرانیت‌ها، از بیوتیت­گرانیت­های­پورفیروئیدی تشکیل شده ­است. چندین دایک و آپوفیز گرانیتی آپلیتی لوکوکرات به عنوان فاز ماگمایی متأخّر، بیوتیت­گرانیت­های­ پورفیروئیدی را قطع کرده­اند. هر دو نوع سنگ دگ...

متن کامل

سنگ نگاری، ویژگی‌های ژئوشیمی و ایزوتوپی Sr-Nd توده‌های گرانیتوئیدی غرب زنجان ( شمال‌غرب ایران)

توده‌های گرانیتوئیدی غرب زنجان با سن پرکامبرین در شمال‌غربی زون ساختاری ایران مرکزی واقع شده‌اند. بر اساس مشاهدات صحرایی و مطالعات میکروسکوپی توده های مورد مطالعه از گرانودیوریت ، مونزوگرانیت و تونالیت- ترونجمیت تشکیل شده‌اند. تونالیت- ترونجمیت‌ها ،از نوع I با ماهیت کالک‌آلکالن و پرآلومین (سن 13±576 میلیون سال) هستند که بر اساس مطالعات ایزوتوپی Sr-Nd ( 87Sr/86Sr و ɛNd اولیه، به ترتیب با مقادیر0...

متن کامل

سنگ‌نگاری، ژئوشیمی و ترکیب ایزوتوپی Sr-Nd متابازیت‌های مجموعة دگرگونی بنه‌ شورو، شرق ساغند، ایران مرکزی

مجموعة دگرگونی بنه‌شورو در شرق روستای ساغند و در حوزة ایران مرکزی واقع شده‌است. این مجموعه از گنایس‏های کوارتز-فلدسپاتیک (کانی تیرة کمتر از 5 درصد)، بیوتیت -آمفیبول گنایس‌ ، واحدهای متابازیت، انواع شیست با میان ‏لایه‏هایی از مرمر و کوارتزیت و نفوذ‏ی‏های مافیک و اسیدی تشکیل شده که مجموعاً دگرگونی قهقرایی در حد رخسارة آمفیبولیت پایینی را متحمل شده‏اند. مطالعة ژئوشیمیایی متابازیت‌های این مجموعه در ...

متن کامل

ژئوشیمی ایزوتوپی Sr-Nd و سن سنجی 40Ar-39Ar و Rb-Sr گرانیت‌های نوع A2 قوشچی، شمال ارومیه، شمال باختر ایران

سنگ‌های گرانیتی مجموعه قوشچی در شمال ارومیه بیشتر شامل آلکالی­فلدسپارگرانیت‌ها، گرانیت‌ها و دایک‌های آپلیتی هستند؛ با ماهیت کالک­آلکالن پتاسیم بالا تا شوشونیتی و غنی از آهن مشخص می­شوند و به گروه گرانیت­های A تعلق دارند. این سنگ­ها دارای مقادیر K2O+Na2O، FeO/MgO، Ga/Al، Ce/Nb، Zr و Y/Nb بالا و مقادیر CaO، Ba، Sr و Eu پایین و از نوع گرانیت­های نوع A2 هستند. شواهد...

متن کامل

پتروگرافی، ژئوشیمی و خاستگاه تکتونو ماگمایی تودههای نفوذی منطقه جاسب

منطقه جاسب در حدود 100کیلومتری جنوب شهر قم واقع شده است. این منطقه بخش کوچکی از پهنه ایران مرکزی را تشکیل داده و درکمربند ماگمایی ارومیه- دختر قرار دارد. تودههای نفوذی منطقه مورد مطالعه به ائوسن- اولیگوسن و میوسن تعلق دارند. ترکیب سنگشناسیتودههای مذکور شامل گرانیت، کوارتز مونزونیت، تونالیت، گرانودیوریت، میکرودیوریت کوارتزدار و گابرودیوریت میباشد. دادههایژئوشیمیایی حاکی از سری ماگمایی عمدتاً کالک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 4

صفحات  1- 24

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023