بررسی حاشیه و کارآیی بازار مرکبات در استان فارس (مطالعه موردی: شهرستان جهرم)

باتوجه به اهمیت تولید مرکبات در استان فارس و به ویژه شهرستان جهرم، بررسی مسایل مربوط در بازار این محصول دارای اهمیت دارد. در این پژوهش فعالیت 75 تولیدکننده، 55 عمده فروش و 55 خرده فروش، بازار مرکبات شهرستان جهرم بررسی شد. نتایج نشان داد که حاشیه عمده فروشی، خرده فروشی و حاشیه کل در مورد مرکبات این شهرستان به ترتیب 1/1461، 3/1480 و 4/2941 ریال است. سهم تولیدکننده از قیمت نهایی 58 درصد برآورد شد. همچنین سهم عمده فروش بیشتر از خرده فروش بود. به طورکلی ناکاراترین مسیر بازاررسانی از لحاظ ناکارایی قیمتی، فنی و ناکارایی کل، مسیر تولیدکننده – عمده فروش – مصرف کننده و کارآترین مسیر نیز مربوط به تولیدکننده – مصرف کننده بود. برآورد ضریب هزینه نیز نشان داد که هزینه های بازاریابی 1/35 درصد از قیمت نهایی مرکبات بوده و با افزایش یک درصد در قیمت خرده فروشی و هزینه بازاریابی، حاشیه کل به ترتیب 566/0 و 181/0 درصد افزایش می یابد.