بررسی جنبه های مشاوره ای قانونی و فقهی گامت اهدایی در ایران: مطالعه مروری

مقدمه: با توجه به پیشرفت ­های اخیر درمان ناباروری و استفاده روزافزون از گامت اهدایی­، افزایش آگاهی ارائه‌دهندگان خدمات سلامت از مسائل شرعی و قانونی تخمک و اسپرم اهدایی جهت یک مشاوره کارآمد ضروری است، لذا مطالعه مروری حاضر با هدف بررسی مطالعات صورت گرفته پیرامون بررسی جنبه‌های مشاوره‌ای قانونی و فقهی گامت اهدایی در ایران انجام شد. روش‌کار: مطالعه مروری حاضر حاصل مرور شواهد منتشر شده پیرامون جنبه‌های مذکور گامت اهدایی توسط نویسندگان ایرانی در فاصله سال‌های 2018-2006 در پایگاه‌های فارسیSID ، Iran Medex و انگلیسی PubMed،Google Scholar  و CINAHL می­ باشد. برای جمع ­آوری اطلاعات ابتدا مقالاتی که در عنوان و یا متن دارای یکی از کلمات "تخمک اهدایی"، "اسپرم اهدایی"، "گامت اهدایی"، "مشاوره"، "قانون" و "مذهب" بودند، به‌تنهایی یا در ترکیب با‌ هم به‌صورت فارسی و معادل انگلیسی جستجو شدند. یافته‌ها: در این مطالعه مروری 27 مقاله استخراج شده از 304 مطالعه در ارتباط با مسائل قانونی و فقهی گامت اهدایی مورد بررسی قرار گرفت. جنبه­ های مختلف تخمک و اسپرم اهدایی در قانون ایران مشخص نیست. در زمینه پذیرش گامت اهدایی، اختلاف نظر بین علمای شیعه وجود دارد و همچنین دریافت گامت اهدایی مورد پذیرش اکثر علمای اهل سنت نیست. وجود مسائل قانونی مانند ارث و ابهام نسبی بر ضرورت مشاوره جامع و مستمر تأکید می­ نماید. نتیجه‌گیری: در رابطه با اهدای گامت، قانون ایران سکوت را اختیار کرده است و فقها نیز در مشروعیت این موضوع، اختلاف نظر دارند، لذا تدوین یک راهنمای مشاوره­ ای جامع و در دسترس جهت پاسخ دادن به سؤالات قانونی و فقهی زوجین نیازمند گامت اهدایی، توسط سیستم قانونی و درمانی کشور ضروری می­ باشد.