بررسی تطبیقی و موضوعی ارتهه‌شاسترۀ کاوتیلیه و سیاست‌نامۀ خواجه نظام‌الملک طوسی
نویسندگان
چکیده مقاله:
رسالۀ سنسکریتِ َارتهَه‌شاسترَه تصنیف کاوتیلیه، تألیفی از حدود قرن سوم ق.م، نوشته‌ای است در آیین کشورداری و پادشاهی در هند. این کتاب، که از نظر عنوان شباهت‌های نزدیک با سیاست‌نامه یا سیرالملوک خواجه نظام‌الملک طوسی، وزیر مشهور دورۀ سلجوقی و مؤسس نظامیه‌های ایران، دارد، تاکنون به زبان فارسی ترجمه نشده و اصولاً به وجود چنین اثری در آثار ادبی و تاریخی ایران اشاره‌ای نرفته است. این مقاله بر آن است که ضمن معرفی کتاب ارتهه‌شاستره به خوانندگان فارسی‌زبان، برخی فصل‌های آن را ازجهت موضوعی با مطالب کتاب سیاست‌نامه مقابله کند، وجوه افتراق و تشابه مطالب دو کتاب را بازنمایاند، و از این راه تفاوت اندیشۀ سیاسی دو نویسنده را تا حد امکان مشخص نماید. نیز به دنبال این است که در خلال این بررسی بتواند درجۀ توفیقِ دو نویسنده را در بیان مقصود و کاربرد توصیه‌های هریک را در کشورداری و بهره رسانیدن به خواستاران معین کند. در نهایت، با توجه به اینکه کتابی مانند ارتهه‌شاستره با تمام ویژگی‌های یک سیاست‌نامۀ مطلوب در دست است، مسئلۀ این مقاله این است که آیا اساساً کتاب سیاست‌نامۀ خواجه نظام‌الملک را نیز در مقایسه با ارتهه‌شاسترۀ کاوتیلیه، می‌توان سیاست‌نامه نامید؟
منابع مشابه
بررسی تطبیقی اندیشۀ اخلاقی ارسطو و خواجه نصیرالدین طوسی
این مقاله بر مبنای بررسی تطبیقی نظرات اخلاقی ارسطو و خواجه نصیرالدین طوسی و بررسی شباهت دیدگاه‌های اخلاقی آنان نگاشته شده است. چنانکه نشان داده خواهد شد، فضایل اخلاقی نقش مهمی را در رسیدن به سعادت ایفا می‌کنند. سعادت برترین خیری است که هر کس فقط به‌خاطر خود سعادت، به‌دنبال آن است. خواجه نصیر همچون ارسطو می‌اندیشید که اخلاقیات، مبانی و پایه‌های عینی و واقعی دارند؛ اما برخلاف ارسطو، باور داشت که ...
متن کاملبررسی آموزه بداء در اندیشه خواجه طوسی
سلیمان بن‌جریر طبری شیعه را قائل به دو آموزه بداء و تقیه میداند و مینویسد شیعه با ترویج این آموزه‌ها همواره خود را پیروز نگه داشته است. معنایی که وی از بداء به شیعه نسبت میدهد مستلزم انتساب لوازمی چون جهل به خداوند است. خواجه نصیرالدین طوسی (597ـ672ق) در جواب این شبهه به انکار بداء روی میآورد. خبر مورد نظر ابن‌جریر را خبر واحد و غیر مفید علم (در اعتقادات) و عمل (در فقه) میداند و آن را ناظر...
متن کاملعرفان خواجه نصیرالدین طوسی
یکی از دانشمندان بزرگ اسلامی که در رشته های مختلف علوم متداول صاحب نظر بوده ‘ استاد البشر و عقل حادی عشر خواجه نصیرالدین طوسی – قدس سره – است . این دانشمند والا مقام در منطق و ریاضیات و فلسفه و کلام و هیأت و نجوم و اخلاق و عرفان نظری تألیفات ارزشمندی دارد که وی را در میان مؤلفان و دانشمندان اسلامی ممتاز ساخته است . باوجود این خواجه در زمینه های عملی همچون سیر و سلوک و تخلق به اخلاق و ملکات عالی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 6 شماره 2
صفحات 21- 40
تاریخ انتشار 2017-02-19
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023