بررسی تطبیقی نظریۀ فطرت استاد مطهری و نظریۀ کهنالگوی خداوند یونگ در باب منشأ دین
نویسندگان
چکیده مقاله:
پرسش از منشأ دین از پرسشهای انسان مدرن محسوب میشود و مانند بسیاری از بحثهای نوپدید دیگر، حاصل گذار انسان از سنت به مدرنیته است. این بحث با زمینههای دانشی دیگری و از جمله روانشناسی دین، جامعهشناسی دین، مردمشناسی و نیز تاریخ ادیان مرتبط است. تبیین یونگ از منشأ دین در فضای غرب و تبیین استاد مطهری از این مسئله در فضای اسلامی، از تبیینهای مشهور در این زمینه هستند. تبیین یونگ با استفاده از مفهوم ناخودآگاه در روانکاوی و تبیین استاد مطهری با استفاده از مفهوم فطرت در فضای اندیشۀ اسلامی است. عمومیت و شمول کهنالگوها و فطریات، در ناخودآگاه قرار داشتن کهنالگوها و بالقوه بودن فطریات، بروز و ظهور کهنالگوها در شرایط خاصی مانند خواب و بروز و ظهور فطریات در حالات خاصی مانند ابتلا به خطرات، از اهم اشتراکهای نظریات این دو اندیشمند است.
منابع مشابه
آیۀ فطرت و نظریۀ توحید و دین فطری؛ رهیافت تاریخی
آیۀ فطرت بهلحاظ تفسیر مفهوم فطرت از آیات بحثانگیز در تاریخ اندیشۀ اسلامی است. یکی از نظریههای عمده در تفسیر فطرتی که خداوند، مردم را بر آن سرشته است، ارجاع آن به توحید یا اسلام است. گرایش مفسران به این تفسیر به سبب عواملی همچون روایات وارده در منابع شیعه و سنی، مبیّن بودن عقیدۀ توحید از لحاظ عقلانی و همچنین برخی احتمالات نحوی در بیان نقش ترکیبی واژۀ فطرت در آیه است. بسیاری از مفسران از ارائۀ ...
متن کاملبررسی «فطرت اخلاقی» و «وابستگیهای اخلاق به دین» از دیدگاه استاد مطهری
شناخت انسان یکی از پایههای جهانبینی هر مکتب است و ارائه یک نوع انسانشناسی خاص در توجیه و تبیین بسیاری از موضوعات یک مکتب تأثیر دارد. فطرت اخلاقی بهعنوان یکی از شاخصههای اصلی در انسانشناسی استاد مطهری نقش مهمی ایفا میکند. از نظر ایشان، انسان بهلحاظ ساختار ذاتی و درونی هم واجد آگاهیهای اخلاقی است و هم برخوردار از گرایش به خوبیها و نفرت از بدیهاست. انسان این دو مؤلفه را به اقتضای ساختار...
متن کاملبررسی تطبیقی نظریۀ ابن سینا در باب طبقه بندی علوم
مقالۀ حاضر، ضمنِ گذری اجمالی بر تاریخچه و فواید طبقه بندی علوم با مطرح نمودن پارهای از دیدگاههای فلاسفۀ شرق و غرب در این زمینه سعی مینماید ویژگیها و نقاط برجستۀ تقسیم بندی ابن سینا را بیان کرده و به تبیین بعضی از زوایای آن بپردازد. موضوعات، مسائل، روشها و اهداف و غایات و تاریخ تولد علوم و وجوه ممیزۀ دیگری، علوم را از یکدیگر متمایز میکند. نظریۀ ابن سینا در تقسیم بندی و طبقه بندیِ علوم علاوه ...
متن کاملآیۀ فطرت و نظریۀ توحید و دین فطری؛ رهیافت تاریخی
آیۀ فطرت به لحاظ تفسیر مفهوم فطرت از آیات بحث انگیز در تاریخ اندیشۀ اسلامی است. یکی از نظریه های عمده در تفسیر فطرتی که خداوند، مردم را بر آن سرشته است، ارجاع آن به توحید یا اسلام است. گرایش مفسران به این تفسیر به سبب عواملی همچون روایات وارده در منابع شیعه و سنی، مبیّن بودن عقیدۀ توحید از لحاظ عقلانی و همچنین برخی احتمالات نحوی در بیان نقش ترکیبی واژۀ فطرت در آیه است. بسیاری از مفسران از ارائۀ ...
متن کاملنظریۀ «فطرت»، امکانی برای بسط نظریۀ «جنبۀ مشترک» تجارب عرفانی
در این نوشتار ابتدا به توضیح اجمالی مفاهیم «تجربۀ عرفانی»، «ساختگرایی»، «ذاتگرایی» و اختلاف در مسئلۀ «هستۀ مشترک» پرداخته شده است؛ آنگاه نگارندگان با پیشفرض نظریۀ «فطرت» و اصالت دادن به تجارب انفسی نسبت به آفاقی و با بهکارگیری روش توصیفی - مقایسهای، به این نتیجه رسیدهاند که «فطرت مخلوقٌبه» در سالکان و بلکه تمامی انسانها، بهخوبی میتواند نقش هستۀ مشترک را در تجارب عرفانی ایفا کند و بهع...
متن کاملبررسی تطبیقی نظریۀ ابن سینا در باب طبقه بندی علوم
مقالۀ حاضر، ضمنِ گذری اجمالی بر تاریخچه و فواید طبقه بندی علوم با مطرح نمودن پاره ای از دیدگاههای فلاسفۀ شرق و غرب در این زمینه سعی می نماید ویژگی ها و نقاط برجستۀ تقسیم بندی ابن سینا را بیان کرده و به تبیین بعضی از زوایای آن بپردازد. موضوعات، مسائل، روش ها و اهداف و غایات و تاریخ تولد علوم و وجوه ممیزۀ دیگری، علوم را از یکدیگر متمایز می کند. نظریۀ ابن سینا در تقسیم بندی و طبقه بندیِ علوم علاوه ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره 4
صفحات 787- 806
تاریخ انتشار 2017-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023