بررسی تطبیقی اندیشۀ خوشباشی در شعر خیام و الشاب الظریف
نویسندگان
چکیده مقاله:
دلخوششدن به دنیای مادی و لذتهای زودگذر آن، بسیاری از مردم را فارغ از طبقۀ فکریشان، معطوف خویش کرده است و میکند. در هر دورهای هرگاه انسانها از حل راز و رمز هستی و زندگی خویش ناتوان گردند، با تمرکز به وجود اینجهانی و نفی حقایق روحانی و ماورایی، به فلسفۀ خوشباشی روی میآورند. در حوزۀ ادبیات اسلامی، حکیم عمر خیام نیشابوری نامی آشنا در این عرصه است. دمغنیمتشمری و خوشباشی خیامی یک طرز فکر رایج در عصر هرج و مرج فکری و فرهنگیِ قوم عرب؛ یعنی دورۀ مملوکی است که از لحاظ دورة تاریخی با زمانة خیام فاصلۀ چندانی ندارد. الشاب الظریف از شاعران وجودگرای این روزگار است که با پیروی از فلسفۀ خیام، سلوک ناهنجاری را در طول زندگی کوتاهش در پیش گرفت. جستار پیش رو تلاش کرده است، جلوههای این گرایش فکری را به شیوۀ تطبیقی در بستر شعر این شاعر واکاوی کند تا همسوییهای او با فلسفۀ خیام را نشان دهد. رهیافت نهایی آن است که علیرغم دلمشغولی دو شاعر به خوشیهای زودگذر، وجودگرایی آنها الحادی نیست و به غفران الهی امیدوارند.
منابع مشابه
تحلیل اسطورۀ خاک در اندیشۀ خیام نیشابوری
در مقالۀ حاضر کوشیدهایم میان حکمت خیام و اسطورهاندیشی او رابطهای برقرار کنیم. زیرا دریافتهایم که انتخاب شعر برای بیان اندیشههای او، با توجه به رابطه شعر و اسطوره، انتخابی آگاهانه بوده است. چرا که نشانههای بسیاری نظیر زمان اساطیری، دور و دایرۀ میخواری، از خاک بر آمدن گل و سبزه و خاک شدن آنها، کوزه و کوزهگری، مشاهدۀ اعضای آدمیان رفته در ذرّات غبار معلّق در هوا و نظایر اینها بر اسطورهاندی...
متن کاملخوشباشی و دمغنیمت شمری در اندیشههای خیام نیشابوری و طَرَفه بن عبد
معمای پیچیدة هستی، زندگی و مرگ، وجود و عدم همواره فکر آدمی را به خود مشغول داشته و متفکّران و اندیشمندان را به حیرت و سرگردانی دچار نموده است. عمر خیام فیلسوف و شاعر سدۀ پنجم هجری از جمله اندیشمندانی است که معمّای مرگ و زندگی او را به تفکّر در جهان هستی واداشته و همین راز سر به مهر گاه او را به بدبینی و شک و تردید کشانده و برای بهرهمندی بیشتر از زندگی زود گذر به خوشباشی و دم غنیمت شمری دعوت میکن...
متن کاملبررسی اصول و مؤلفههای مدرنیسم در شعر و اندیشۀ لاهوتی
جامعۀ ایرانی در عصر مشروطه وارد مرحلۀ جدیدی از تاریخ خود شد که در خلال آن با گذار از عصر سنت به تدریج پا به دوران تجدد یا مدرنیسم نهاد. روشنفکران ایرانی در عصر مورد بحث، تحت تأثیر اندیشۀ تجدد، تلاش کردند تا زمینه را برای مُدرن کردن جامعۀ ایران فراهم کنند. در این میان، لاهوتی به شدت تحت تاثیر جهانبینی مُدرن و پدیدۀ مدرنیسم بود. از این جهت، جُستار حاضر در پیِ پاسخگویی به این سوال مهم است که آیا عنا...
متن کاملمضامین عاطفی و حکمت آمیز در شعر رودکی و خیام
رودکی پدر شعر فارسی و بزرگترین شاعر دورهی سامانی است. با اینکه از اشعار بیشمار او کمتر از هزار بیت بهدست ما رسیده و حدود نصف آن تکبیتیهای پراکنده از مثنوی ها و قصاید و تغزّلات اوست، تنوّع قالب ها و معانی شعری در آنها قابل ملاحظه است. اوّلین و بهترین نمونههای قصیده، تغزّل و غزل ملحون و رباعی (از لحاظ قالب) و مدیحه و هزل و هجو و مرثیه و حسبحال و وصف و حکمت و پند واندرز و اخلاق و خمریّه را (از ج...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 7 شماره 21
صفحات 22- 1
تاریخ انتشار 2015-10-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023