بررسی ترکیب‌‌های شیمیایی و خواص ضدمیکروبی اسانس حاصل از گیاه آویشن تالشی (Thymus trautvetteri Klokov & Desj. – Shost.)

مقدمه: جنس تیموس متعلق به خانواده Lamiaceae بوده و تقریباً 350 گونه مختلف از آن در سراسر جهان یافت می‌شود این جنس در ایران 14 گونه گیاه معطر و چند ساله دارد که از میان آن‌ها 4 گونه انحصاری ایران هستند. هدف: شناسایی ترکیب‌های موجود در اسانس آویشن تالشی و بررسی خواص ضدمیکروبی آن بود. روش بررسی: گیاه مورد بررسی از ارتفاعات استان اردبیل در خردادماه سال 85 جمع‌آوری و در سایه خشک گردید. سپس اسانس آن به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر استخراج و توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل به شناساگر جرمی بررسی و اجزای آن شناسایی شد. جهت بررسی خواص ضدمیکروبی از روش دیسک – دیفیوژن، استفاده شد و MIC، MBC اسانس در مقایسه با آنتی‌بیوتیک‌های مختلف تعیین گردید. نتایج: در اسانس مورد بررسی تعداد 49 ترکیب (76/99 درصد) شناسایی شد که در این میان تیمول (43/24 درصد)، بورنئول (36/11 درصد)، پاراسیمن (09/10 درصد)، گاماترپینن (78/7 درصد)، آلفاپینن (29/5 درصد) و کارواکرول (07/5 درصد) ترکیب‌های عمده بودند. نتایج بررسی اثرات ضدباکتریایی اسانس این گیاه روی 7 باکتری نشان داد که حساس‌ترین باکتری استافیلوکوک اورئوس با MIC برابر ml/gµ 125 است و اثرات مهارکنندگی و بازدارندگی رشد اسانس، روی باکتری‌های گرم منفی و گرم مثبت بسیار خوب است. نتیجه‌گیری: شناسایی مواد متشکله اسانس این گونه نشان داد که ترکیب عمده اسانس این گیاه همانند سایر گونه‌های جنس تیموس، تیمول است و اثرات ضدمیکروبی اسانس این گونه، احتمالاً به دلیل وجود تیمول و سایر ترکیب‌های ترپنوئیدی موجود در اسانس است.