بررسی تدفین‌های مجموعه معماری دست‌کند زیرزمینی سامنِ ملایر

نویسندگان

  • علی خاکسار کارشناس ادارۀ میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان
چکیده مقاله:

معماری دست­کند گونۀ خاصی از معماری است که در ایجاد فضاهای آن به مصالح ساختمانی هیچ نیازی نیست و انسان با نهایت سخت­کوشی و همت خود در جدال با طبیعت آن را ایجاد می­کند. این شاهکار معماری به گونه­های متفاوتی در نقاط مختلف ایران­زمین قابل مشاهده است. یکی از مجموعه­های منحصربه­فرد این نوع معماری، مجموعۀ معماری دست­کند زیرزمینی سامن است که در فاصلۀ 15 کیلومتری شهر ملایر و 100 کیلومتری جنوب شهر همدان واقع است. این مجموعه در سال 1384 به طور اتفاقی بر اثر اقدامات عمرانی کشف شد که شامل بیش از پنجاه فضای معماری دست­کند زیرزمینی است که با پوشش­های  قوسی­شکل دارای اتاق­ها، سالن­ها و راهروهای مرتبط با یکدیگر است. چهار فصل برنامۀ پژوهشی (شامل شناسایی، پاکسازی، مستندنگاری و کاوش باستان­شناختی) در این محوطه به سرپرستی علی خاکسار انجام شده و نتایج قابل ­توجهی، از جمله شناسایی شصت مورد بقایای اسکلت انسانی به دست آمده است. یافته­های انسانی این مجموعه به دو صورت تدفین­های برجا در کف فضاها و توده­های استخوانی در مجاورت دیواره­های فضاها قابل مشاهده است. بررسی نوع و شیوۀ تدفین­ها و مقایسۀ آن با محوطه­های مشابه، نشان­دهندۀ آن است که بقایای اسکلت انسانی این مجموعه مربوط به دورۀ اشکانی است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی و تحلیل مجموعه معماری دست کند زیرزمینی سامن ملایر

مجموعه معماری دست کند زیرزمینی سامن در فاصله ی 15 کیلومتری شهر ملایر و 100 کیلومتری جنوب شهر همدان واقع است. این مجموعه که در زیر بافت مسکونی شهر سامن است، شامل بیش از 50 فضای معماری دست کند زیرزمینی است که با پوشش های قوسی شکل در بستر سنگ های گرانیتی (گرانیت گل پنبه ای) و در عمق 2 تا 8 متری از سطح زمین ایجاد شده است. مهمترین پرسش مطرح در این مجموعه همانند سایر آثار دست کند ایران، موضوع تاریخ گ...

متن کامل

تحلیلی بر معماری دست کند زیرزمینی استان همدان مطالعه ی موردی مجموعه دست کند زیرزمینی سامن واقع در شهرستان ملایر

معماری دست کند گونه ی خاصی از معماری است که در شکل گیری آن عوامل متعددی از جمله شرایط زیست محیطی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تاثیر گذارند. این نوع معماری را می توان تولید فضا از طریق ایجاد فضاهای منفی (کاست) در بستر کوه و سنگ و یا در زیرزمین دانست که در آن فضاهای پر و خالی در ترکیب با یکدیگر به وجود آمده اند. از مهمترین و بزرگترین مجموعه های معماری دست کند ایران می توان به روستای صخره ای ...

15 صفحه اول

پتروگرافی، شیمی کانی‌ها و ژئوشیمی گرانیتوئیدهای مجموعه پلوتونیک سامن (جنوب‌غرب ملایر، همدان)

مجموعه پلوتونیک ملایر در شمال نوار سنندج-سیرجان در غرب ایران قرار گرفته است. در مرکز این مجموعه، توده نفوذی با ترکیب گرانودیوریت معروف به گرانودیوریت سامن قرار دارد که با توده‌های کوچک مافیک و سنگ‌های گرانیتی همراه است. بخش اصلی توده نفودی را سنگ‌های تونالیتی-گرانودیوریتی تشکیل می‌دهد. سنگ‌های مونزوگرانیتی که بر خلاف سایر مجموعه‌های پلوتونیک نوار سنندج-سیرجان مانند الوند قسمت ناچیزی از این مجمو...

متن کامل

مطالعه و بررسی معماری دستکند ایران

معماری دستکند گونه خاصی از معماری است که در آن هیچ مصالحی برای تولید فضا استفاده نمی­شود و برخلاف اصول معماری متعارف مسائل ایستایی در این نوع معماری چندان مورد بحث نیست. این نوع معماری را می‌توان به نوعی تولید فضا از طریق ایجاد فضاهای منفی در بستر کوه و سنگ دانست که از ترکیب فضاهای پر و خالی متولد می‌شود و به نوعی پاسخگویی به نیازهای اقلیمی بشر است. فضاهای دلخواه در این نوع معماری با برداشتن تو...

متن کامل

پتروگرافی، شیمی کانی ها و ژئوشیمی گرانیتوئیدهای مجموعه پلوتونیک سامن (جنوب غرب ملایر، همدان)

مجموعه پلوتونیک ملایر در شمال نوار سنندج-سیرجان در غرب ایران قرار گرفته است. در مرکز این مجموعه، توده نفوذی با ترکیب گرانودیوریت معروف به گرانودیوریت سامن قرار دارد که با توده های کوچک مافیک و سنگ های گرانیتی همراه است. بخش اصلی توده نفودی را سنگ های تونالیتی-گرانودیوریتی تشکیل می دهد. سنگ های مونزوگرانیتی که بر خلاف سایر مجموعه های پلوتونیک نوار سنندج-سیرجان مانند الوند قسمت ناچیزی از این مجمو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 2

صفحات  117- 129

تاریخ انتشار 2015-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023