بررسی تحلیلی تأثیر مضامین و نقش مایه‌های فلزکاری ساسانی بر فلزکاری آل بویه

نویسندگان

چکیده مقاله:

تحولات به‌وجودآمده بعد از فتح ساسانیان توسط اعراب مسلمان و دگرگونی‌های مذهبی پدیدار گشته در ایران بر هنرها، صنایع و فنون سده‌های اولیه اسلامی تأثیراتی چشمگیر بر جای گذاشت. از جمله این هنرها، هنر فلزکاری است که در دوره‌های مختلف اسلامی و بخصوص دوره آل‌بویه آشکارتر است. مهمترین پرسش‌های پژوهش حاضر این است که شاخصه‌های بصری مشترک در فلزکاری ساسانی و آل بویه چیست؟ مهم‌ترین مضامین انتقال‌یافته از فلزکاری ساسانی به آل‌بویه کدامند؟ و اصلی‌ترین دلایل در انتقال مضامین و نقوش ظروف فلزکاری ساسانی به آل‌بویه چیست؟ این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی به مقایسه آثار فلزی در دوره ساسانی و آل‌بویه پرداخته است و جمع‌آوری اطلاعات و منابع به صورت کتابخانه‌ای و نمونه‌های آثار موزه‌ای موجود است و سعی شده است تا با ارائه تطبیقی تصاویر برخی از آثار فلزکاری به تجلی و بازتاب نقوش و مضامین مشترک، سبک و روش هنر فلزکاری ساسانی در آل‌بویه نشان داده شود و در ادامه نیز دلایل این تداوم و نفوذ زمینه‌های تأثیرپذیری آن از هنر ساسانی مورد تحلیل قرار گرفته است. در جمع بندی مقاله فوق مشخص شد که در آثار فلزی دوره آل‌بویه و نقوشی که جزء نمادهای ایرانی هستند و پیش از این به عنوان نقوش ساسانی به کار می‌رفته‌اند، نقوش و موضوعات اصلی در فلزکاری آل بویه به شمار می‌روند. مهمترین شاخصه‌های بصری مشترک در فلزکاری ساسانی و آل بویه شامل تقارن و تقابل (وجود قرینگی)، رعایت تناسب، نقوش محصور در قاب، ویژگی‌های فرمی، تکرار و نقوش انتزاعی است. همچنین از پرکاربردترین نقوش می‌توان به نقوش حیوانی (عقاب، طاووس، خروس، بز، اسب) و موضوعاتی چون جنگ و شکار، سمبلیک (نمادین)، بزمی و درباری اشاره نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازتاب هنر و اندیشه ساسانیان در هنر عهد آل بویه: هنر معماری و فلزکاری

چکیده هنر و معماری یکی از مهم‌ترین عناصر فرهنگ مادی هر سرزمین است که از عوامل گوناگونی چون: احکام دینی، سنت‌های قومی و ملی، محیط جغرافیایی و ورود فرهنگ‌های ملت‌های دیگر تأثیر می‌پذیرد. به دنبال گشوده شدن ایران توسط مسلمانان و گرویدن اکثریت ایرانیان به دین اسلام، فرهنگ و هنر ایرانی دچار تغییر و دگرگونی گردید. اما از سده چهارم ق. بر اثر تلاش‌های ایرانیان به ویژه حکام آل بویه سرزمین‌های ایرانی در...

متن کامل

نقش گیاهان اساطیری و مقدس در هنر ساسانی (با تأکید بر نقوش برجسته و فلزکاری)

گیاهان در آیین و ادیان مختلفِ باستان اهمیت ویژه­ای­داشتهو برخی از آن‌ها به دلایل مختلف جایگاه مقدس و اسطوره‌اییافته‌اندکه برگرفته از اعتقادات و باورهای دینی و مذهبی انسان­ها بوده و علاوه بر آن در زندگی عملی آن‌ها نیز تأثیر بسزایی داشته و بر اساس همین ویژگی‌ها، در هنر هر دورانی بازتاب یافته‌اند. در ایرانِ باستان نیز شماری از گیاهان، از اهمیت ویژه­ای برخوردار بوده و مقدس شمرده می‌شدند. نخست در دوره...

متن کامل

بازتاب هنر و اندیشه ساسانیان در هنر عهد آل بویه: هنر معماری و فلزکاری

چکیده هنر و معماری یکی از مهم ترین عناصر فرهنگ مادی هر سرزمین است که از عوامل گوناگونی چون: احکام دینی، سنت های قومی و ملی، محیط جغرافیایی و ورود فرهنگ های ملت های دیگر تأثیر می پذیرد. به دنبال گشوده شدن ایران توسط مسلمانان و گرویدن اکثریت ایرانیان به دین اسلام، فرهنگ و هنر ایرانی دچار تغییر و دگرگونی گردید. اما از سده چهارم ق. بر اثر تلاش های ایرانیان به ویژه حکام آل بویه سرزمین های ایرانی در ...

متن کامل

بررسی تزیینات فلزکاری مذهبی عصرصفویه

هنرفلزکاری ایران، بازتاب جامعه­ای است که آن را آفریده است. شیوه­های زندگی، اشتغالات فکری و نیز آرمان‌ها و آرزوهای حامیان و فرمانروایان، همه از طریق عملکرد و ارزش اشیای مورد استفاده­ی آنها بیان می­شود. فلزکاری به عنوان یک هنر و صنعت از دیرباز جایگاه مهمی در میان سایر صنایع هنری به خود اختصاص داده است. این هنر در ادوار مختلف به خصوص در عصر صفویه، گویای حالات و روحیات ملی مذهبی بوده و در تمام پیش ...

متن کامل

بررسی نقوش حیوانی در فلزکاری ساسانی با تأکید بر ظروف

هنرفلزکاری درزمان ساسانیان به اوج شکوفایی خود رسید و از مرزهای امپراتوری فراتر رفت. یکی از فلزات بسیار رایج نقره بود. از طلا برای زراندود کردن ظروف نقره ای و روکش بعضی از اشیاء استفاده می شد. به کار گرفتن پیکره جانوری در هنر فلزکاری دور? ساسانی و دلبستگی هنرمندان این دوره به نمایش پیکر? جانوران از درندگان، چهارپایان، پرندگان و حتی جانوران پنداری و ترکیبی همچون اژدها، سیمرغ، دیو، پری و جز آنها، ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 50

صفحات  0- 0

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023