بررسی تاثیر تعداد سلول‌های سوماتیک در بیماری ورم پستان تحت‌بالینی گاو، بر کیفیت ‏شیرخام دامداری‌های استان خوزستان

ابتلا به ورم پستان در گاوهای شیری سبب کاهش 15 درصدی تولید شیر و تغییر در ترکیبات ‏شیمیایی آن شده و به این ترتیب  باعث وارد آمدن خسارت به صنعت تولید شیر گردیده و تهدیدی جدی برای سلامت مصرف­کنندگان محسوب می­شود. در این مطالعه تاثیر تعداد سلول‌های ‏سوماتیک که متأثر از بیماری ورم پستان می­باشد، بر کیفیت شیرخام ‏‏‏در گاوهای مبتلا به ورم پستان تحت­بالینی مورد بررسی قرار گرفت. بدین­منظور، با مراجعه به ‏دامداری­های ‏استان خوزستان، تعداد 240 نمونه شیر‏خام ‏از گاوهای مبتلا به ورم پستان تحت­بالینی از دامداری­های صنعتی و سنتی این استان طی ماه­های ‏‏مختلف سال 93 (اوائل ‏و اواسط هر ماه) جمع­آوری شد و به ‏‏ترتیب آزمایشات مربوط به شمارش سلول­های سوماتیک، پروتئین، چربی و اسیدیته در مورد آنها انجام گردید.‏ در نمونه­های اخذ شده، تعداد سلول‌های سوماتیک SCC/ml105×37/1±105×20/3 و مقادیر پروتئین ‏‏06/0±12/3 درصد و چربی 14/0±23/3 درصد‏‏ و اسیدیته D°62/0±50/14 محاسبه شد. ضریب همبستگی بین داده­ها نشانگررابطه مستقیم بین درصد ‏پروتئین و ‏‏درصد چربی بود. همچنینرابطه معکوسی بین تعداد سلول‎های سوماتیک با ‏‏درصد چربی و پروتئین نمونه‌های شیر مشاهده گردید (01/0>‏p‏).‏‏ میزان چربی و پروتئین در فصل زمستان و تعداد سلول­های سوماتیک در فصول تابستان و پاییز بیشتر از بقیه فصول بود، در حالی­که بیشترین میزان اسیدیته مربوط به فصول بهار و زمستان بود. مقایسه فاکتورهای نامبرده نیز در بین دو نوع دامداری صنعتی و سنتی نشان­دهنده بالاتر بودن میزان پروتئین و پایین­تر بودن تعداد سلول­های سوماتیک در نمونه‎های ‏‏شیرخام دامداری‌های صنعتی نسبت به‏‏ دامداری‌های سنتی بود (05/0>‏p‏).‏‏ لذا به نظر ‏می­رسد، ‏‏تعداد سلول‌های ‏سوماتیک که عمدتاً متأثر از بیماری­ ورم پستان در گاو می­باشد، بر اسیدیته، چربی و پروتئین شیرخام که خود تحت تأثیر فصل و نوع سیستم پرورش‏‏ ‏نیز هستند، موثر می­باشد.‏