بررسی تأثیر چرای دام بر مؤلفه‎های تنوع گیاهی مراتع نیمه‌خشک کشور

نویسندگان

  • رضا امیدی پور دانشجوی دکترایدانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس مرتع، دانشگاه شهرکرد
  • رضا عرفانزاده دانشیار گروه مرتعداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
  • مرزبان فرامرزی استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ایلام
چکیده مقاله:

چرای شدید دام یکی از مخرب‎ترین عوامل در عرصۀ مراتع نیمه­خشک کشور است که باعث کاهش تنوع و از بین رفتن برخی از گیاهان حساس به چرا می‏گردد. از طرف دیگر با توجه به تغییرپذیری الگوی پراکنش گونه‎های گیاهی در مقیاس‌های مختلف، لزوم استفاده از مقیاس در ارزیابی‎های تنوع ضروی است. بنابراین این تحقیق با استفاده از روش تقسیم‏بندی افزایشی به بررسی تأثیر چرای دام روی مؤلفه‎های تنوع در مقیاس‌های گوناگون در مراتع غرب کشور در ایلام می­پردازد. بدین منظور نمونه‎برداری از 40 پلات 4 مترمربعی در 8 سایت مرتعی شامل 4 سایت قرق و چهار سایت در حال چرا انجام گرفت. بر اساس روش تقسیم‎بندی افزایشی کل تنوع به مؤلفه‏های افزایشی درون و بین نمونه‎ها (پلات و سایت) تقسیم‎بندی گردید. نتایج نشان داد که تنوع بین سایت (بتا2) دارای بیشترین سهم از تنوع کل بود که نشان دهندۀ تفاوت در ترکیب بین سایت‎ها و اهمیت این مقیاس برای امور حفاظتی است. همچنین اعمال قرق سبب افزایش تنوع گونه‎ای در سطح پلات (آلفا 1 و بتا1) گردید، در حالی که سبب کاهش تنوع گونه‎ای در مقیاس‌ سایت (تنوع بین سایت‎ها یا بتا2) شد. بنابراین الزاماً قرق کردن مراتع منجر به افزایش تنوع به­ویژه در سطوح وسیع­تر نخواهد شد. همچنین قرق دراز مدت می‎تواند منجر به افزایش یکنواختی و افزایش رقابت بین گیاهان شده و در نهایت تنوع گونه‏ای را کاهش دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تغییرات تنوع و ترکیب گونه‌های گیاهی تحت تأثیر چرای دام در مراتع حوزه توف‌سفید

در این مقاله تأثیر شدت چرای دام بر تنوع گونه‌های گیاهی و فرم‌های رویشی در مراتع حوزه آبخیز توف‌سفید واقع در 85 کیلومتری شمال غرب شهرکرد در استان چهارمحال و بختیاری مورد مطالعه قرار گرفته تا از این طریق بتوان مدیریت مناسبی بر آن حوزه اعمال کرد. بدین‌منظور، سه محدوده با مدیریت چرایی متفاوت (قرق، چرای سبک تا متوسط و چرای سنگین) در نظر گرفته شده و در هر محدوده، نمونه‌برداری از پوشش گیاهی درون پلات‌...

متن کامل

بررسی تأثیر چرای دام بر پویایی لکه‌های گیاهی

پژوهش حاضر، با بررسی و اندازه­گیری عامل­های دینامیکی طول لکه­های گیاهی و فضا­های بین لکه­ای در دو منطقه قرق شده و خارج از قرق، تأثیر چرای دام را بر تغییر دینامیک یا پویایی لکه­ای در مراتع اینچه­برون واقع در شمال دشت گرگان مورد مطالعه قرار داده است. جهت تحقق این هدف، پس از انتخاب یک نقطه تصادفی به­عنوان نقطه مبدأ در خارج از قرق، 11 ترانسکت 50 متری در یک جهت تصادفی و به صورت متوالی قرار داده شدند...

متن کامل

بررسی اثر شدت چرای دام بر پوشش گیاهی و خاک در مراتع سیساب بجنورد

با توجه به اهمیت و لزوم شناخت خصوصیات خاک به­ویژه خصوصیات شیمیایی آن در اداره صحیح اکوسیستم­های مرتعی، این مطالعه به منظور بررسی اثر شدت چرای دام بر خصوصیات شیمیایی خاک و پوشش گیاهی در سه منطقه مرجع، کلید و بحرانی در مراتع سیساب بجنورد انجام شد. بدین منظور نمونه‌برداری و جمع­آوری اطلاعات پوشش گیاهی و خاک از هر سه منطقه انجام شد. اطلاعات پوشش گیاهی در پلات­های یک متر مربعی به تعداد 30 نمونه از ه...

متن کامل

تاثیر شدت چرای دام بر تنوع گونه های گیاهی در مراتع نیمه استپی شهرستان دره شهر

تنوع زیستی به هر گونه تغییر بین موجودات زنده در تمامی منابع مانند، منابع خشکی، دریایی و سایر اکوسیستم¬های آبی و فرآیند¬های اکولوژیکی گفته می¬شود. تنوع گونه¬ای یکی از مولفه¬های تنوع زیستی است. تنوع گونه¬ای از دو معیار غنا، به معنی تعداد و یکنواختی به معنی توزیع و پراکنش تعداد افراد هر گونه گفته می¬شود. عوامل زیادی تنوع گونه¬ای را در اکوسیستم تحت تأثیر قرار می-دهد. عوامل مخرب مانند طبیعی و انسانی...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 70  شماره 3

صفحات  723- 734

تاریخ انتشار 2017-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023