بررسی تأثیر مدل مراقبت مشارکتی بر حمایت اجتماعی و خودکارآمدی عمومی سالمندان

مقدمه: سالمندی در قرن حاضر به دلیل افزایش امید به زندگی و کم شدن میزان تولد در دنیا، به یک پدیده مهم و جهانی تبدیل شده است. سالمندی باعث تغییراتی در میزان حمایت اجتماعی و خودکارآمدی عمومی می‌شود. به همین دلیل پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر مدل مراقبت مشارکتی بر حمایت اجتماعی و خودکارآمدی عمومی سالمندان شهر ایلام انجام شد. روش کار: کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده حاضر با داشتن گروه‌های آزمون و کنترل در فاصله‌های زمانی اندازه گیری قبل از مداخله، یک، دو و سه ماه بعد از انجام مداخله بر روی سالمندان شهر ایلام در سال 1395 انجام شد. تعداد 80 نفر از سالمندان به روش تخصیص تصادفی در دو گروه آزمون (40 نفر) و شاهد (40 نفر) قرار داده شدند. سپس آموزش‌های مبتنی بر مدل مراقبت مشارکتی در 5 جلسه 90-60 دقیقه‌ای و در 3 ماه اجرا گردید. مدل مراقبت مشارکتی شامل مراحل انگیزش، آماده سازی، درگیری سازی و ارزشیابی می‌باشد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه حمایت اجتماعی دوک (Duke Social Support Scale) و پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی عمومی (GSE) جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم ازار SPSS20 انجام گردید. یافته‌ها: یافته‌های مطالعه حاضر نشان داد که قبل از مداخله بین حمایت اجتماعی و خودکارآمدی عمومی سالمندان گروه آزمون و کنترل تفاوت آماری معنی داری مشاهده نشد (5/0 < P) اما بعد از اجرای مداخله، سالمندان گروه آزمون در ماه‌های دوم و سوم بعد از انجام مداخله از حمایت احتماعی بالاتر و در ماه‌های اول تا سوم بعد از انجام مداخله از خودکارآمدی عمومی بالاتری برخوردار بودند (5/0 > P). همچنین در هیچ کدام از ماه‌های اندازه گیری قبل و بعد از انجام مداخله، بین حمایت اجتماعی و خودکارآمدی عمومی سالمندان گروه کنترل تفاوت آماری معنی داری مشاهده نشد (5/0 < P). نتیجه گیری: با توجه به اینکه اجرای مدل مراقبت مشارکتی باعث افزایش میزان حمایت اجتماعی و خودکارآمدی عمومی سالمندان شده بود، بنابراین اجرای این مداخله پرستاری در ارائه مراقبت‌های بالینی به سالمندن توصیه می‌گردد.