بررسی تأثیر ریزگردها بر تولید اولیه در خلیج فارس با استفاده از داده‌های سنجش از دور

ریزگردهای اتمسفری به‌دلیل وجود مواد مغذی، بر تولید اولیه در دریاها اثرگذار است. در این پژوهش طی ده سال از داده‌های ضخامت نوری ریزگردها و کلروفیل a در منطقه خلیج فارس استفاده گردید و رابطه‌ی بین آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. بررسی متوسط ماهانه تغییرات ضخامت نوری ریزگردها و میزان کلروفیل a از سال 2004 تا 2013 نشان ‌داد که همبستگی بالایی بین دو پارامتر وجود دارد به‌گونه‌ای که با افزایش میزان ضخامت نوری، میزان کلروفیل a افزایش و با کاهش آن کاهش می‌یابد. نتایج نشان ‌داد که در دو فصل بهار و تابستان که میزان ریزگردها بالا می‌باشد، ریزگردها اثر معنی‌داری بر تولید اولیه دارد اما در فصل زمستان که میزان ریزگردها کم است، اثر معنی‌داری بر تولید اولیه ندارد. افزایش بیش از حد و تداوم زیاد ریزگردها، شدت تابش رسیده به سطح دریا را به‌مقدار زیاد کم می‌کند و میزان کلروفیل a و تولید اولیه که رابطه‌ی مستقیمی با نور و شدت تابش دارد، را کاهش می‌دهد. اما در صورتی‌که افزایش ریزگردها با افزایش مواد مغذی همراه باشد و شدت تابش دریافتی را به‌مقدار زیاد کاهش ندهد، باعث افزایش کلروفیل a و تولید اولیه می‌شود. یک تأخیر زمانی چند روزه بین پیک ضخامت نوری ریزگردها و افزایش درکلروفیل a مشاهده شد که ‌به‌دلیل زمان مورد نیاز برای رسوب آهن، انحلال و تجمع آن می‌باشد. این پژوهش با استفاده از داده‌های سنجش‌از‌دور ماهواره‌ای مشخص نمود که ارتباط معناداری بین ضخامت نوری ریزگردها و میزان غلظت کلروفیل a در منطقه خلیج فارس وجود دارد.