بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر جریان رودخانه با استفاده از مدل بارش-روانابIHACRES (مطالعه موردی: حوضه محمدآباد در استان گلستان)

نویسندگان

بهناز یازرلو دانشجوی دکتری مهندسی منابع آب، دانشگاه بیرجند.

فریبا نیرومندفرد دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

مهدی ذاکری نیا مدیرگروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده مقاله:

یکی از روشهای بررسی عکسالعمل حوضههای آبخیز به بارشهای محتمل، فرسایش و رسوبگذاری در مخازن استفاده از مدل‌های هیدرولوژیکی به عنوان ابزاری کارآمد برای شبیهسازی فرآیندهای هیدرولوژیکی می‌باشد. تغییرات اقلیمی نیز در سالهای اخیر باعث دگرگونی وضعیت منابع آبی جهان و به تبع آن تغییر بر رواناب رودخانهها، محیطزیست، آب شرب و کشاورزی شده است. از اینرو در این تحقیق تأثیر پدیده تغییر اقلیم بر رواناب سطحی حوضه آبریز محمدآباد استان گلستان در دوره 2040-2011 میلادی مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور ابتدا مدل بارش-روانابIHACRESبرای منطقه مورد مطالعه در دوره مشاهداتی (2010-1982) واسنجی گردید؛ سپس بر اساس نتایج مدلHadCM3تحت سناریوهایA1B، A2 و B1، مقادیر دما و بارش برای دوره آتی 2040-2011 با استفاده از مدلLAES-WG ریزمقیاس شده و به منظور شبیهسازی رواناب حوضه به مدل IHACRESمعرفی گردید. در تعیین ارزیابی مدل IHACRES از معیارهای عملکرد، شامل ضریب نش (NS)،ضریب تعیین (R2) و معیارهای خطای Bias و RMSE استفاده شد. نتایج نشان داد که مقادیر این معیارها توسط مدل در دوره واسنجی به ترتیب0/50، 0/50، 0/12 و 0/85 و در دوره صحت سنجی 0/49، 0/46، 0/11 و 0/95 میباشد. در نهایت نتایج حاصل از پیشبینی رواناب در دورههای اقلیمی آتی نشان میدهد که مجموع متوسط تغییرات رواناب سالانه درازمدت در دوره 2040-2011 به میزان 72/1 مترمکعب بر ثانیه در سناریوی A1B ، 86/4 متر مکعب بر ثانیه در سناریوی A2 و 25/0 متر مکعب بر ثانیه در سناریوی B1 نسبت به دوره 2010-1982 کاهش خواهد یافت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

ثبت نام

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر جریان رودخانه با استفاده از مدل بارش-رواناب HBV-light: مطالعه موردی حوضه محمدآباد در استان گلستان

رواناب سطحی، یکی از دلایل عمده در فرسایش و کاهش حاصلخیزی خاک، رسوبگذاری در مخازن و کاهش کیفیت آب رودخانه می‌باشد. بنابراین، پیش‌بینی دقیق پاسخ حوضه به رویدادهای بارش مهم می‌باشد. مدل‌های هیدرولوژی نمایش ساده شده‌ای از سیستم هیدرولوژی واقعی هستند که به مطالعه درباره کارکرد حوضه در واکنش به ورودی‌های گوناگون و فهم بهتر از فرآیندهای هیدرولوژی کمک میکنند. از طرفی افزایش گازهای گلخانه‌ای در دوره‌ه...

متن کامل

بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر آبدهی حوضه با دخالت مدل هیدرولوژی (مطالعه موردی حوضه گالیکش در استان گلستان)

سابقه و هدف: تغییر اقلیم یکی از مهمترین چالشهایی است که بخش های مختلف زندگی انسان را در روی زمین تحت تأثیر قرارخواهد داد. شرایط اقلیمی گرمتر باعث تشدید چرخه آب، تغییر بارش و تغییر در مقدار و زمان ظهور رواناب میگردد. شمال ایران با توجه به شرایط خاص اقلیمی و اهمیت کشاورزی، یکی از آسیبپذیرترین مناطق به تغییر اقلیم میباشد. از این رو پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر شرایط هیدرولوژیکی...

متن کامل

ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر دبی جریان با کاربرد مدل بارش-رواناب (مطالعه موردی؛ حوضه آبخیز تمر، استان گلستان)

صنعتی شدن جوامع و افزایش گازهای گلخانه ای در دهه های گذشته باعث افزایش دمای کره زمین و تغییر دیگر پارامتر های اقلیمی شده است که در نوشته های علمی به آن پدیده تغییر اقلیم و گرمایش جهانی اطلاق می شود. این واقعه، اثرات قابل توجهی بر چرخه آبی و سیستم منابع آب در سراسر جهان دارد. تغییرات اقلیم باعث تغییر در مدت، شدت و زمان بارش در مناطق مختلف کره زمین می-شود، و نیز باعث تغییر در حجم، زمان و مدت روان...

تحلیل تغییرات جریان تحت شرایط تغییر اقلیم با استفاده از مدل شبیه سازی بارش- رواناب در حوضه رودخانه کُر

در این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر اقلیم بر رواناب حوضه رودخانه کر از داده های دما و بارندگی ماهانه مربوط به مدل 3 hadcm طی دوره پایه ۲۰۰۱-۱۹۷۲ و دوره آتی ۲۰۴۰-۲۰۱۱ تحت سناریوی انتشار a2استفاده شد. خروجی مدل hadcm3 بر اساس روش کوچک مقیاس کردن زمانی عامل تغییر و روش کوچک مقیاس کردن مکانی تناسبی برای حوضه موردنظر کوچک مقیاس شدند. سپس، سری زمانی دما و بارندگی ماهانه در دوره آتی تولید شد. نتایج...

متن کامل