بررسی تأثیر تابع توزیع و روش برآورد تبخیر-تعرق پتانسیل در تعیین شاخص شناسایی خشکسالی

ایران در مناطق خشک و نیمه­خشک جهان واقع شده و بنابراین پایش خشکسالی در آن دارای اهمیت ویژه­ای است. ارزیابی خشکسالی بر مبنای شاخص­های خشکسالی همانند شاخص شناسایی خشکسالی (RDI) امری مرسوم است. بر اساس تعریف، شاخص شناسایی خشکسالی از برازش توزیع لاگ­نرمال به مقادیر نسبت بارندگی بر تبخیر-تعرق پتانسیل محاسبه شده توسط روش ترنت­وایت برآورد می­شود. در این تحقیق، تأثیر تغییر تابع توزیع و روش برآورد تبخیر-تعرق پتانسیل در تعیین شاخص شناسایی خشکسالی در ایران مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، از داده­های 30 ایستگاه سینوپتیک در دوره زمانی 1339 تا 1393 استفاده شد. مقدار تبخیر-تعرق پتانسیل با استفاده از روش پنمن­مانتیث­فائو به­عنوان روش استاندارد محاسبه شد. علاوه بر روش استاندارد، 20 روش مختلف برای برآورد مقدار تبخیر-تعرق مورد استفاده قرار گرفت. روش برتر برآورد تبخیر-تعرق با استفاده از آماره ریشه میانگین مربعات خطا تعیین شد. سپس، با استفاده از مقادیر مختلف تبخیر-تعرق و برازش توابع توزیع احتمالاتی متفاوت، مقدار شاخص شناسایی خشکسالی محاسبه شد. بر اساس نتایج به­دست آمده، تغییر تابع توزیع احتمال و روش محاسبه تبخیر-تعرق می­تواند در تعیین شاخص شناسایی خشکسالی موثر باشد. همچنین، نتایج مقایسه مقادیر شاخص شناسایی خشکسالی محاسبه شده بر اساس برازش مناسب­ترین تابع توزیع احتمال به مقادیر نسبت بارندگی بر تبخیر-تعرق پتانسیل که با استفاده از دو روش برتر و روش استاندارد برآورد شد، نشان داد که در صورت وجود داده­های کافی بهتر است از روش پنمن­مانتیث­فائو برای محاسبه شاخص شناسایی خشکسالی در 90 درصد ایستگاه­های موردمطالعه استفاده نمود.