بررسی بازتاب اعتقاد به استویهاد یا دیو مرگ در شاهنامه
نویسنده
چکیده مقاله:
دیوها و مخلوقات اهریمنی بخشی جداییناپذیر از اساطیر و باورهای ایرانیان باستان را تشکیل میدهند، در واقع پیشینیان ما برای هر کدام از رذیلتها و پدیدههای شر، قائل به دیوی خاص بودند و آشکار شدن هریک از این عناصر شرور و ویرانگر را به آن دیوها نسبت میدادند. از جمله پدیدههایی که ایرانیان برای آن دیوی خاص قائل بودند، پدیدۀ مرگ است؛ پدیدهای که آن را به استویهاد یا دیو مرگ منسوب میکردند. این باور هرچند پس از ورود اسلام در نزد ایرانیان کمرنگ گردید، اما بازتاب آن را میتوان در برخی از آثار از جمله شاهنامه بخوبی مشاهده کرد؛ آنگونه که برخی از تصاویر و استعارههایی که فردوسی در شاهنامه برای مفهوم مرگ بکار برده است، تأثیر بسیار او را در این مسأله آشکار میکند. بر همین اساس در این پژوهش قصد داریم تا با مطابقت تصاویر مربوط به مرگ در شاهنامه با آنچه در مورد استویهاد یا دیو مرگ آمده است، بازتاب این اسطوره و این باور را که در قبل از اسلام در دین زرتشتی وجود داشته است، نشان دهیم و به اثبات این نکته بپردازیم که فردوسی در خلق این تصاویر به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه تحت تأثیر باور به این دیو قرار داشته است.
منابع مشابه
دیو در شاهنامه
مقالة دیو در شاهنامه، برداشتی است از واژة دیو که پیش از اسلام در فرهنگ ایرانی رایج بود و پس از ورود اسلام به ایران مانند بسیاری از پدیدههای دیگر تغییر کرد و جای خود را به «جن» داد. آنچه در این مقاله اهمیت دارد، طرح برخورد انسان با دیوان است. زیرا انها همواره عامل مخل زندگی آدمی و نافی ارزشهای بشری به شمار آمدهاند. فردوسی ضمن معرفی این موجودات و مختصات آنها مبارزة بیامان ایرانیان را با افکار...
متن کاملاولاد: دیو یا انسان؟(بررسی هویّت اولاد بر مبنای نگارههای شاهنامه)
برای حلّ ابهامات متنی شاهنامه، از منابع متعدّدی استفاده شده است؛ نظیر متون تاریخی، متون اساطیری، فرهنگهای لغت، متون حماسی و ... . امّا تاکنون به منابع تصویری بهمثابة منبعی در شاهنامهپژوهی توجه نشده است. مقصود از منابع تصویری، نگارههای نسخ مصوّر شاهنامه است. این نگارهها بیشتر با رویکردی تزئینی و هنری بررسی شده و تاکنون از آنها بهمثابة یک منبع پژوهشی استفاده نشدهاست. این جستار سعی دارد تا به...
متن کاملاولاد: دیو یا انسان؟(بررسی هویّت اولاد بر مبنای نگاره های شاهنامه)
برای حلّ ابهامات متنی شاهنامه، از منابع متعدّدی استفاده شد ه است؛ نظیر متون تاریخی، متون اساطیری، فرهنگهای لغت، متون حماسی و ... . امّا تاکنون به منابع تصویری به مثابه منبعی در شاهنامهپژوهی توجه نشده است. مقصود از منابع تصویری، نگارههای نسخ مصوّر شاهنامه است. این نگارهها بیشتر با رویکردی تزئینی و هنری بررسی شده و تاکنون از آنها به مثابه یک منبع پژوهشی استفاده نشده است. این جستار سعی دارد تا به...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره 1
صفحات 173- 191
تاریخ انتشار 2018-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023