بررسی ایدئولوژی قیام عاشورا مبتنی بر بیانات امام حسین (ع) در 61-60 ه.ق به روش نظریه‌پردازی داده بنیاد

نویسندگان

چکیده مقاله:

اهمیت نهضت امام حسین (ع) و لزوم شناخت صحیح آن، موجب شده است که تتبع و تحقیق در این حوزه همواره مورد اهتمام اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان باشد. با وجود تأملات فراوان در این خصوص؛ همچنان خلأ تحصیل یک مدل اندیشگانی منسجم در این حوزه که مبتنی بر بیانات رهبری این نهضت عظیم که در عرصه‏ی نظر و عمل فعالانه وارد شده است، احساس می‌شد. با امعان نظر به اهمیت موضوع و در امتداد تلاش‏های صورت گرفته در این عرصه، درصدد برآمدیم تا با تأملی مجدد، پِژوهشی روشمند در این حوزه با استفاده از روش «نظریه‌پردازی داده بنیاد» به دست دهیم. برآیند تحلیل بیانات شریف امام از آغاز تا انجام نهضت حاکی از آن است که قیام امام در زمانی رخ‏ داد که فضای کلی حاکم بر جامعه‏ی اسلامی، به‌گونه‌ای محسوس با تعالیم اسلامی ناهم‌سو بوده است. در این میان به خلافت رسیدن یزید که آن نیز معلول یک سلسله از کُنش‏های اجتماعیِ منافی با حق‏مداری بود، اسلام را در معرض خطر و تحریف قرار داد. درواقع با تشخیص عدم صلاحیت حاکمیت وقت به عنوان چالش اصلی جامعه و در نظر داشتن زمینه‌ها و علل آن، راه‌حلی بنیانی مدنظر بوده؛ ضمن آنکه راهکارهای فرعی و راهبردهایی نیز به مقتضای شرایط متفاوت نهضت اتخاذشده است. درنهایت قیام، در دو حالت متفاوت ترسیم شده که هرکدام بنا بر شرایط و مقتضیات مطلوب قلمداد می‏شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آثار توحیدباوری در قیام امام حسین(ع)

اعتقاد به وحدانیت حق‌تعالی به عنوان اصلی‌ترین و بنیادی‌ترین عقیده در دیدگاه امام حسین(ع)، سبب می‌شود قیام عاشورا نه‌تنها جنبشی سیاسی _ اجتماعی، بلکه قیامی اعتقادی با محوریت توحید تلقی گردد. باور توحیدی امام حسین(ع) در خطابه‌ها، مکاتبات و رفتار ایشان از ابتدای شکل‌گیری قیام از مدینه تا کربلا منعکس شده است. این باور توحیدی دارای آثار و نتایجی آشکاری در قیام آن حضرت است. نوشتار حاضر ب...

متن کامل

تحلیل کارکرد ارتباطی رجزهای یاران امام حسین(ع) در قیام عاشورا

مقاله پیش‌رو در پی آن است تا از رهگذر واکاوی نقش ارتباطی رجزهای یاران امام حسین(ع) در قیام عاشورا، کارکرد «رجز» ـ به مثابه یک رسانه سنتی ـ را در این رویداد مهم تاریخ اسلام از منظر ارتباطی تبیین نماید. به این منظور و با بهره‌گیری از نظریه کارکردگرایی در مطالعه کارکردهای پیام‌های ارتباطی، بر «آگاه‌سازی» پیام‌های ارتباطی ـ‌ به‌عنوان یکی از کارکردهای پیام‌های ارتباطی ـ تمرکز شده و با است...

متن کامل

تحلیل کنش گفتاری خطبة امام حسین(ع) در روز عاشورا

 پژوهش حاضر در سه حوزة زبان‏شناسی، ادبیات و تاریخ به بررسی و تحلیل کنش‌های گفتار موجود در خطبة امام حسین(ع) در روز عاشورا بر اساس تاریخ طبری می‌پردازد. نظریة کنش گفتار نشان می‌دهد که زبان نه تنها برای توصیف جهان استفاده می‌شود، برای عملی کردن رشته‌ای از امور دیگر نیز به کار می‏رود که نشان­دهندة منظور گوینده از بیان پاره‌گفتار است. در واقع، با کاربست این نظریه، ضمن بررسی لایه­های زبانی یک اثر، و...

متن کامل

امام حسین(ع) و حماسۀ عاشورا در فرهنگ رضوی

ماخذ اصلی برای شناخت حقیقت انقلاب عاشورا، ابعاد شخصیت امام حسین(ع) و وظایف مسلمانان و شیعیان، گفتار و رفتار اهل بیت(ع) است. امام رضا(ع) در آشکار ساختن هویت دینی، درس‌ها و پیام‌های عاشورا و مسئولیت‌ها و وظایف مسلمانان تلاش و کوشش فراوان داشتند. بنابراین احادیث رضوی پیرامون قیام امام حسین(ع)، سرمایه و گنجینۀ معتبر و مورد اعتماد برای عاشوراپژوهی و بهره‌ب...

متن کامل

تربیت دینی در سیره امام حسین( ع) در واقعه عاشورا

تربیت دینی در سیره امام حسین( ع) در واقعه عاشورا راضیه بدیعیان1- دکتر رضا علی نوروزی2 1- دانشجوی کارشناسی ارشد رشته تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه اصفهان2- استادیار گروه آموزشی علوم تربیتی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان خلاصه به نظر می‌رسد پیچیدگی وجود آدمی و سطحی نگریهای منبعث از اندیشه‌های غیرالهی، تربیت انسان را به بیراهه کشانده است، در حالی که در تربیت الهی هدف آموزش و ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 16

صفحات  311- 336

تاریخ انتشار 2020-03-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023