بررسی انتقادی تفکر ساختارشکنانۀ ژاک دریدا در حوزۀ فلسفۀ دین با تکیه بر آرای علامه طباطبایی
نویسندگان
چکیده مقاله:
نوشتار حاضر با هدف بررسی انتقادی تفکر ساختارشکنانۀ دریدا در حوزۀ فلسفۀ دین، با تکیه بر آرای علامه طباطبایی شکل گرفت. دینشناسی دریدایی با رویکردی ساختارشکنانه به فلسفۀ دین، در واکاوی مسائل این فلسفه، همچون وجود خدا، هرگز در پی رسیدن به حقیقت نیست. زیرا دریدا به وجود حقیقتی که با روش برهانی، بر انسان مکشوف میشود، اعتقادی ندارند. به اعتقاد او با تأکید بر سرّیت میتوان حیات امر دینی را تضمین کرد. هرچند علامه نیز بر محدودیتی که عقل آدمی در حوزۀ فلسفۀ الهی با آن مواجه است، اذعان دارد؛ اما حاضر نیست از تفکر منسجم و نظاممند توأم با بهرهگیری از براهین عقلی برای کشف حقیقت امر دینی دست بکشد. پلورالیسم معرفتی، عدم ثبات معنا و تشکیک در بداهت وجود، از جملۀ ایرادهایی هستند که بر دریدا وارد است. علامه اعتقاد دارد که حقیقت دارای ساختار یکپارچهای است که انسان با ممارست عقلانی، قادر به کشف آن خواهد بود. ایشان هرگز دیدگاه نسبیتگرای دریدا در زمینۀ حقیقت را برنمیتابد، بلکه معتقد است که مسیر شناسایی در فلسفۀ دین، از رهگذر اطلاق و کلیت حقیقت به سرانجام میرسد.
منابع مشابه
قانون، عدالت و مسئولیت در فلسفۀ ژاک دریدا
آثاری که دربارۀ ژاک دریدا به زبانِ فارسی نگاشته شده یا آثاری که از او یا دربارۀ او به زبانِ فارسی ترجمه شدهاند، عمدتاً آثاری بوده که بر گرایش های زیبایی شناسانۀ دریدا متمرکز بوده است و از فلسفۀ و اندیشۀ سیاسیِ او غفلت شده است. باید دانست که دریدا دارایِ فلسفه و اندیشۀ سیاسیِ منسجمی است که ضرورتِ پرداختن به آنان به خوبی احساس می شود. در جهانِ انگلیسی زبان نیز، بیش از یک دهه نیست که اندیشۀ سیاسیِ دریدا م...
متن کاملمروری انتقادی بر نوع مواجهه علامه طباطبایی در تفسیر با تکیه بر عصمت انبیا
علامه طباطبایی در مقدمه تفسیرالمیزان بر این باور است که شماری از مفسران قرآن کریم، عقاید کلامی خود را بر آیههای قرآنی تحمیل کرده، وآن چه که با عقاید مذهبی آنان ناسازگار نموده است، به تأویل بردهاند، و در حقیقت، نمیتوان چنین تبیینی را تفسیر نام نهاد. حال این پرسش مطرح است که آیا علامه، با وجود هشدار دیگران از فرو غلطیدن در دام پیش فرضها، خود در مواجهه با پیش انگاره عصمت انبیا، چگونه ...
متن کاملبررسی انتقادی رویکرد تفسیری در مطالعهی دین: نقد نظریات کلیفورد گیرتز درباب دین با تکیه بر آرای مرتضی مطهری
دین بهمنزلهی یکی از ارکان زندگی انسان، موردمطالعهی رویکردهای مختلف علوم انسانی و اجتماعی ازمنظر دروندینی و بروندینی قرار گرفته است. تفسیرگرایی با جهتگیری بروندینی، ازجملهفراگیرترین این رویکردهاست که کلیفوردگیرتز را میتوان یکی ازاندیشمندان برجستهی آن بهشمار آورد؛ وی انسانشناسی است که با رویکرد تفسیرگرایانه و گرایش نمادگرا به مطالعهی دین در جوامع مختلف پرداخته است. ازدیگرسو، مرتض...
متن کاملقانون، عدالت و مسئولیت در فلسفۀ ژاک دریدا
آثاری که دربارۀ ژاک دریدا به زبانِ فارسی نگاشته شده یا آثاری که از او یا دربارۀ او به زبانِ فارسی ترجمه شده اند، عمدتاً آثاری بوده که بر گرایش های زیبایی شناسانۀ دریدا متمرکز بوده است و از فلسفۀ و اندیشۀ سیاسیِ او غفلت شده است. باید دانست که دریدا دارایِ فلسفه و اندیشۀ سیاسیِ منسجمی است که ضرورتِ پرداختن به آنان به خوبی احساس می شود. در جهانِ انگلیسی زبان نیز، بیش از یک دهه نیست که اندیشۀ سیاسیِ دریدا م...
متن کاملمفهومشناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی
واژه غیب و مشتقات آن شصت بار در قرآن کریم استعمال شده است. در بسیاری از این موارد خداوند منحصراً مالک غیب یا عالم به غیب به شمار آمده است. باید توجه داشت که از غیب در همه این موارد ممکن است مفهوم واحدی اراده شده باشد و اشاره به مصادیق واحدی بکند؛ همانگونه که ممکن است مفاهیم متعدد و مصادیق مختلفی از آن مد نظر باشد. روشن است که فهم معنی یا معانی و کاربردهای غیب در قرآن میتواند در تفسیر و درک معن...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 16 شماره 4
صفحات 697- 715
تاریخ انتشار 2019-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023