بررسی القای پلی‌پلوئیدی در سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) از طریق تیمار بذر با کلشی‌سین

نویسندگان

  • رسول اصغری زکریا دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
  • سیامک ذیشان گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
  • ناصر زارع دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده مقاله:

سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) گیاهی یک‌ساله از خانواده آلاله است که دانه آن حاوی پروتئین، آلکالوئیدها، کینون‌ها، ساپونین و اسانس فرّار بوده و علیه برخی از باکتری‌ها و درمان بسیاری از بیماری‌ها بکار می‌رود. در این تحقیق القاء پلی‌پلوئیدی در گیاه سیاه‌دانه از طریق تیمار بذر با غلظت‌های 0، 025/0، 05/0، 1/0 و 2/0 درصد کلشی‌سین در مدت زمان 8، 24 و 48 ساعت در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار بررسی شد. تعیین درصد گیاهان تتراپلوئید از طریق بررسی صفات مورفولوژیکی و مشاهدات کروموزومی انجام شد. تجزیه واریانس داده‌های حاصل نشان داد که اثر غلظت کلشی‌سین، مدت زمان تیمار و اثر متقابل آنها بر زنده‌مانی گیاهان و درصد القاء تتراپلوئیدی معنی‌دار است. با افزایش غلظت کلشی‌سین و مدت زمان تیمار، درصد جوانه‌زنی بذرها و زنده‌مانی گیاهان حاصل به‌طور قابل ملاحظه‌‌ای کاهش یافت. کمترین تعداد گیاهان زنده مانده در غلظت 2/0% کلشی‌سین با زمان تیمار 24 و 48 ساعت مشاهده شد. بیشترین درصد گیاهان تتراپلوئید القاء شده (9/9%) در غلظت 05/0% کلشی‌سین با مدت زمان تیمار 48 ساعت بدست آمد که تفاوت معنی‌داری با غلظت‌های 1/0% و 2/0% آن با همین زمان تیمار نداشت. البته گیاهان حاصل از تیمار با کلشی‌سین، ارتفاع بوته، فواصل میانگره، طول و عرض کپسول بیشتری نسبت به گیاهان دیپلوئید داشتند. علاوه‌بر این، آنها دارای روزنه‌های بزرگتر با تعداد کمتر در مقایسه با گیاهان دیپلوئید بودند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی القای پلی پلوئیدی در سیاه دانه (nigella sativa l.) از طریق تیمار بذر با کلشی سین

سیاه دانه (nigella sativa l.) گیاهی یک ساله از خانواده آلاله است که دانه آن حاوی پروتئین، آلکالوئیدها، کینون ها، ساپونین و اسانس فرّار بوده و علیه برخی از باکتری ها و درمان بسیاری از بیماری ها بکار می رود. در این تحقیق القاء پلی پلوئیدی در گیاه سیاه دانه از طریق تیمار بذر با غلظت های 0، 025/0، 05/0، 1/0 و 2/0 درصد کلشی سین در مدت زمان 8، 24 و 48 ساعت در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصا...

متن کامل

بررسی تنوع مورفولوژیکی توده‌های سیاهدانه (Nigella sativa L.) با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره

Nigella sativa L. (black cumin) belonging to the Ranunculaceae family, is one of the most important medicinal plants and wild and cultivated forms of this plant is used in Iran. Genetic diversity of 27 accessions of N .Sativa L. from different places of Iran was characterized by morphological characteristics and data was analyzed using univariate and multivariate analyses. ANOVA revealed high s...

متن کامل

نقش افزایش حلالیت فسفر در تولید و کیفیت بذر سیاهدانه (nigella sativa l.)

کمبود فسفر در دوره تشکیل و پر شدن دانه می تواند شاخص های کیفی بذرهای تولیدی را تحت تاثیر قرار دهد. به منظور افزایش میزان جذب فسفر سیاهدانه در یک خاک آهکی و تاثیر آن بر تولید، بنیه بذر، ترکیب اسیدهای چرب و رشد هتروتروفیک گیاهچه ها، سری آزمایشاتی با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. آزمایش اول به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 21 تیمار در شرایط گلخانه ای انجام...

بررسی اثر ضد تشنجی تیموکینون، ماده موثره سیاهدانه (Nigella sativa L.) در موش

در این مطالعه، اثرات ضد تشنجی تیموکینون، ماده موثره موجود در دانه‌های گیاه سیاهدانه (Nigella sativa L.) مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از دو روش آزمون تشنجی پنتیلن تترازول و الکتروشوک به ترتیب به عنوان مدل‌های تجربی ایجاد صرع کوچک و بزرگ در موش استفاده شد. در آزمون پنتیلن تترازول، تزریق داخل صفاقی تیموکینون با دوزهای 40 و 80 میلی‌گرم بر کیلوگرم موجب افزایش زمان شروع و کاهش مدت تشنج کلون...

متن کامل

بررسی نقش افزایش حلالیت فسفر بر کیفیت بذرهای تولیدی سیاهدانه (Nigella sativa L.)

In order to investigate the effects of nutritional role of maternal-plant phosphorus (P) on seed production and quality of black seed (Nigella sativa L.) in a calcareous soil, three experiments were conducted at research greenhouse of Ferdowsi University of Mashhad, Iran, in 2012 and 2013. The first and the second experiments were conducted as a complete randomized design based on factorial arr...

متن کامل

تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز سیاهدانه (Nigella sativa L.) در مشهد

به منظور تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز سیاهدانه، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش در دو سری شامل دوره‌های کنترل و تداخل علف‌های هرز تنظیم شدند. سری اول شامل شش تیمار بود که از زمان سبز شدن تا صفر، 14، 28، 42، 56 و70 روز پس از سبز شدن در کرت‌ها، علف‌های هرز کنترل شدند و سپس به آنها تا زمان برداشت سی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 32  شماره 5

صفحات  824- 832

تاریخ انتشار 2016-12-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023