بررسی اشکال انحلالی سطحی و میزان توسعه آب زیرزمینی در ساختگاه قطعه 4 تونل قمرود

قطعه 4 تونل قمرود در پهنه سنندج- سیرجان قرار گرفته است. در این محدوده به دلیل وجود گسل‌های فراوان، نواحی خرد ‌شده و همچنین گسترش قابل‌ توجه حوزه آبریز جریان‌‌های فرعی و اصلی در سطح زمین، تونل با خطر هجوم آب زیرزمینی روبه‎رو بوده است. از سوی دیگر به دلیل برخی محدودیت‎ها مانند روباره زیاد تونل (در برخی نقاط تا حدود 600 متر) و نبود امکان حفاری گمانه‎های اکتشافی تا تراز تونل، پیش‎بینی و برآورد جریان آب زیرزمینی در مسیر حفاری تونل به سختی امکان‌پذیر بوده است. با وجود گسل‎های بسیار در مسیر قطعه 4 تونل قمرود، برخورد دستگاه حفار تمام مقطع تلسکوپی (TBM Double Shield) با جریان‎های پرفشار، می‏توانست ضمن هجوم مقادیر بالایی از آب به درون تونل، سبب تشدید ریزش توده‏سنگ‎ها در پهنه‎های خرد شده و به دنبال آن توقف و انحراف دستگاه از مسیر صحیح حفاری شود. در این مقاله تلاش شده است تا با توجه به کمبود اطلاعات حاصل از گمانه‏ها و مطالعات زیرسطحی، میزان توسعه‌یافتگی جریان آب زیرزمینی در مسیر تونل بر پایه شواهد ژئومورفولوژی و عوارض سطحی منطقه، مورد بررسی قرار گیرد. مدل‌سازی‎های تحلیلی و پیمایش‎های صحرایی در منطقه نشان‎دهنده تطابق نسبی ژئومورفولوژی منطقه با حجم جریان آب در مسیر حفاری تونل است. بر این اساس با توجه به اندازه‎گیری‎های انجام شده در زمینه آب ورودی به تونل، حدود 80 لیتر بر ثانیه آب به این بخش از تونل وارد شده است که با بررسی‎های ژئومورفولوژیکی انجام شده، همخوانی دارد و نتایج نشان‌دهنده آن است که بررسی مورفولوژی و عوارض سطحی زمین، توانسته است در راستای شناخت دقیق‌تر شرایط هیدروژئولوژی منطقه، اطلاعات مفیدی ارائه دهد.