بررسی ارزش رجحانی گیاهان مورد چرای گوسفند طی فصل چرا در مراتع استپی خشکه رود ساوه (مطالعه موردی: نژاد آمیخته سنگسری-افشار)

نویسندگان

  • صدیقه زارع کیا استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
  • محمد فیاض استادیار بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • نیلوفر زارع کارشناس ارشد بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

تعیین ارزش رجحانی گونه‌های مرتعی از جمله اطلاعات ضروری برای برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح مرتع و دام است. این پژوهش به‌منظور بررسی ارزش رجحانی گونه‌های مورد چرای گوسفند در ماه­های مختلف فصل چرا و با استفاده از روش شاخص انتخاب گونه‌ها در مرتع خشکه‌رود ساوه انجام شد. داده‌های مربوط به تولید و مصرف گونه‌ها در داخل و خارج از قرق از ابتدای فصل چرا (اواسط آبان ماه) تا انتهای فصل چرا (اواسط اردیبهشت‌ماه) به مدت سه سال به‌منظور محاسبۀ شاخص انتخاب گونه جمع‌آوری شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده بیشترین ارزش رجحانی مربوط به گونه‌های Poa sinaica (در کل ماه­های فصل چرا) و Salsola laricina(مخصوصاً در آبان و آذر) و کمترین آن مربوط به گونۀ Cousinia cylindraceae (در کل ماه­های فصل چرا و مخصوصاً در سال­های خشک) می‌باشد. کاهش بارندگی در سال 1387 باعث افزایش درصد بهره‌برداری و شاخص رجحان گونه‌های مورد مطالعه شد. بطوریکه در فروردین 1387 گونۀ درمنه با شاخص رجحان 2 جزء گونه‌های نسبتاً خوشخوراک و گونه‌های  Noaeamucronata و Stachysinflata با شاخص بالای 1/2  جزء گونه‌های کاملاً خوشخوراک مرتع به‌شمار آمد. گونۀ پرتولید Salsola laricina در آبان و آذر ماه سال­های مورد مطالعه با شاخص بالای 4/1 جزء گونه‌های نسبتاً خوشخوراک تلقی شد. این گونه منبع بسیار مهمی برای تأمین علوفه دام­های مراتع استپی در طول سال به‌خصوص از اواسط آبان تا اواسط اسفند می‌باشد که با مدیریت صحیح چرا همچون رعایت ظرفیت چرا و زمان ورود و خروج دام باید از این منبع خدادادی، حفاظت و از بهره‌برداری بیش از حد آن جلوگیری نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی شاخص های رفتار چرایی گوسفند در مراتع استپی مطالعه موردی: مراتع استپی خشکه رود ساوه

دام در مرتع یکی از اجزاء متشکله اکوسیستم های مرتعی می باشد که متناسب با نوع دام و شرایط اقلیمی و پوشش گیاهی رفتارهای چرایی متفاوتی مشاهده می شود. شناسایی رفتار دام در مرتع می تواند در برنامه ریزی و چگونگی بهره برداری از مرتع کمک مؤثری بنماید. به این منظور رفتار چرایی گوسفند در مرتع منطقه استپی ساوه مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا یک میش سه ساله انتخاب و به کمک دستگاه موقعیت یاب (gps) به طور پیوسته ...

متن کامل

ارزش رجحانی گونه‌های مورد چرای گوسفند نژاد ماکویی مراتع قره‌باغ استان آذربایجان غربی

مراتع از گونه های مختلف گیاهی و شرایط مختلف رویشگاهی تشکیل شده است. هر یک از گونه ها خصوصیات رویشی و فنولوژی متفاوتی دارند. بنابراین گونه‏های مرتعی در هر یک از ماههای فصل چرا ارزش چرایی معینی دارند. از این رو توجه به ارزش رجحانی گونه های موجود در یک منطقه از نکات کلیدی است که می تواند در تعیین وضعیت، ظرفیت و مدیریت علمی مرتع مورد استفاده قرار بگیرد و در نهایت موفقیت مدیریت در دستیابی به اهدافش ...

متن کامل

بررسی ارزش رجحانی گونه‌های مراتع نیمه استپی کردان به وسیله گوسفند نژاد فشندی

تغذیه دام در مراتع طبیعی همواره با مشکل کمبود کمی و کیفی علوفه مواجه بوده است. برای پیشرفت کردن در مدیریت مراتع، درک بهتری از عوامل مؤثر بر انتخاب و ترجیح علوفه توسط دام ضروری است. از سوی دیگر برنامه‌ریزی مناسب در مرتع ایجاب می‌کند که مرتع‌داران علاوه بر تغییرات کیفیت و کمیت علوفه در زمان‌ها و مکان‌های مختلف، از ارزش رجحانی و تغییرات آن در طول فصل چرا نیز آگاهی داشته باشند. به منظور بررسی ارزش ...

متن کامل

بررسی شاخص‌های رفتار چرایی گوسفند در مراتع استپی مطالعه موردی: مراتع استپی خشکه‌رود ساوه

دام در مرتع یکی از اجزاء متشکله اکوسیستم‌های مرتعی می‌‌باشد که متناسب با نوع دام و شرایط اقلیمی ‌‌و پوشش گیاهی رفتارهای چرایی متفاوتی مشاهده می‌‌شود. شناسایی رفتار دام در مرتع می‌‌تواند در برنامه‌ریزی و چگونگی بهره‌برداری از مرتع کمک مؤثری بنماید. به این منظور رفتار چرایی گوسفند در مرتع منطقه استپی ساوه مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا یک میش سه ساله انتخاب و به کمک دستگاه موقعیت‌یاب (GPS) به‌طور پی...

متن کامل

بررسی تغییرات تولید و مصرف گونه درمنه دشتی (Artemisia sieberi) در مراتع استپی خشکه رود ساوه

به­منظور بررسی تغییرات تولید و مصرف گونه مرتعی درمنه دشتی (Artemisia sieberi) در طول فصل رویش و چرا، سایت خشکه‌رود ساوه انتخاب گردید. بدین منظور طی سال­های 87 تا 89 از ابتدای فصل رویش تولید علوفه در داخل قطعات محصور و علوفه باقی­مانده آنها در عرصه‌های چرا شده توسط دام، با فواصل یک ماهه برداشت شده و از تفاضل آنها، میزان مصرف گونه تعیین شد. سپس اعداد و ارقام حاصل از تاثیر سال­های مورد مطالعه و ما...

متن کامل

رژیم غذایی و خوشخوراکی گونه‌های گیاهی مورد چرای گوسفند نژاد نایینی چرا کننده در مراتع استپی میمه، اصفهان

تعیین رژیم غذایی و خوشخوراکی گونه‌‌های مورد چرای دام، یکی از ملزومات اساسی محاسبۀ صحیح ظرفیت چرا در طرح‌‌های مرتعداری است. برای این منظور، درصد زمان چرای گوسفند نژاد نائینی چرا کننده در مراتع استپی میمه، از گونه‌‌های گیاهی، در زمان‌‌های مختلف فصل چرا (رشد رویشی، گلدهی، بذردهی و ریزش بذر گونه‌‌های غالب)، طی سال‌‌های 1389- 1386، توسط روش زمان‌‌ سنجی (ویدیوئی)، مشخص شد. برای انجام آزمایش، در آغاز ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 70  شماره 2

صفحات  359- 372

تاریخ انتشار 2017-07-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023