بررسی ارتباط بین توهم مالی و رشد اقتصادی در ایران طی سال‌های 1393-1357

رشد اقتصادی یکی از مهم‌ترین اهداف اقتصاد به شمار می‌آید و تأثیر انکارناپذیری در بهبود سطح رفاه افراد جامعه دارد. شناخت عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی همواره مورد ‌توجه اقتصاد‌دانان بوده است. عوامل متعددی نظیر ارتقاء بهره‌وری نیروی‌کار، انباشت سرمایه، مخارج دولت، پیشرفت تکنولوژی، در کنار توهم مالی بر رشد اقتصادی اثر دارند. توهم مالی منبع بی‌اعتمادی بین دولت و مردم است که از کانال بودجه دولت و درآمد‌های مالیاتی روی رشد اقتصادی اثر می‌گذارد. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین توهم مالی و رشد اقتصادی ایران در سال‌های ‌93-‌57 است. مطالعه شامل دو مرحله است: در مرحله اول، توهم مالی در چارچوب الگوی ارتباطات خطی ساختاری نرم‌‌افزار لیزرل (LISRE) تصریح و با استفاده از داده‌های بانک مرکزی و مرکز آمار ایران طی سال‌های 93-57، برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهند مهم‌ترین متغیر تعیین‌کننده اندازه توهم مالی در ایران، بار مالیاتی است که سیاست‌گذاران سعی در پنهان‌کردن این با‌ر مالیاتی از طریق ایجاد توهم بدهی دولت و توهم مخارج مصرفی بخش خصوصی نسبت به سطوح بدهی عمومی را دارند. در مرحله دوم پس از برآورد توهم مالی، رابطه آن با رشد اقتصادی به کمک مدل خود ‌توضیح‌برداری با وقفه‌های‌گسترده ‌ARDL مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های ‌حاصل از آزمون نشان می‌دهند که توهم مالی در‌ کوتاه‌مدت و بلند‌مدت اثر منفی و معناداری بر رشد اقتصادی در کشور ایران دارد.