بررسی اثر ضد میکروبی عصاره بره موم (Propolis) بر شایعترین میکروارگانیسم‌های آسیب‌زای دهان (کاندیدا آلبیکانس، استرپتوکوک موتانس، اکتینوباسیلوس) در شرایط آزمایشگاهی

بررسی اثر ضد میکروبی عصاره بره موم (Propolis) بر شایعترین میکروارگانیسم‌های آسیب‌زای دهان (کاندیدا آلبیکانس، استرپتوکوک موتانس، اکتینوباسیلوس) در شرایط آزمایشگاهی دکتر جلیل مؤمن بیت‌اللهی1- دکتر آرش منصوریان2 - دکتر معصومه اسماعیلی3 - دکتر مسعود امانلو4 – عبدالرضا محمدنیا5– دکتر نغمه بهرامی6 1- استادیار گروه آموزشی بیماریهای دهان و تشخیص دانشکده و مرکز تحقیقات دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران2- استادیار گروه آموزشی بیماریهای دهان و تشخیص دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران3- دندانپزشک4- دانشیار گروه آموزشی شیمی دارویی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران5- سوپروایزر آزمایشگاه مرکز آموزشی و پژوهشی سل و بیماران ریوی6- دندانپزشک و عضو مرکز تحقیقات دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران چکیده زمینه و هدف: پروپولیس نوعی موم است که خواص ضد میکروبی آن مورد مطالعه قرار گرفته و به اثبات رسیده است. اما ساختمان شیمیایی این ماده طبیعی در مناطق مختلف جهان متفاوت است. هدف از این مطالعه بررسی خواص ضد میکروبی نوع ایرانی این ماده بر میکروارگانیسم‌های آسیب زای دهان می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی برای تهیه نمونه‌های اکتینوباسیلوس،‌ نمونه‌های میکروبی از پاکت‌های پریودنتال حقیقی جدا و به سرعت داخل ظروف شیشه‌ای دردار محیط تراسپورت قرار گرفت و در کمتر از سی دقیقه به آزمایشگاه منتقل شد. برای تهیه نمونه مربوط به استرپتوکوک موتانس و کاندیدا آلبیکانس با استفاده از یک سواب استریل به ترتیب بر روی ضایعه تشخیص بالینی کاندیدوزیس برای کاندیدا و از نواحی پلاک با لثه و سطح اکلوزال دندانها، برای استرپتوکوک موتانس نمونه‌برداری انجام گرفت. پس از آن نمونه‌هادر محیط کشت مناسب هر کدام، به روش چاهک کشت داده شد. در هر پلیت شش چاهک ایجاد گردید و داخل دو چاهک در یک طرف محیط کشت داروی کنترل و در دو چاهک دیگر عصاره پروپولیس 30% و در دو چاهک آخر اتانول به عنوان کنترل مثبت ریخته شد. پس از خارج کردن پلیت‌ها از انکوباتور، در صورتی که عصاره پروپولیس خواص ضد میکروبی داشته باشد هاله عدم رشد قابل رؤیت بود که با استفاده از کولیس و در نور کافی قطرها اندازه گرفته و اعداد حاصل را به جدول مربوطه وارد کرده تا برای محاسبات آماری مورد استفاده قرار گیرد. اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون Mann- whitny مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته‌ها: عصاره پروپولیس 30% اثرات ضد میکروبی قابل توجهی بر میکروارگانیسم‌های آسیب‌زای دهان (استرپتوکوک موتانس، کاندیدا آلبیکانس و اکتیوباسیلوس اکتیوسینوم کومیتانس) داشته است. (01/0 >P.V) تأثیر کلرهگزیدین به‌طور معنی‌داری از پروپولیس بیشتر بود. (01/0 >P.V) و همچنین قطر هاله عدم رشد پروپولیس برکاندیدا در مقایسه با نیستاتین کمتر بوده است. هرچند نتایج بیانگر این است که نیستاتین به‌طور معنی‌داری بهتر از پروپولیس برکاندیدا آلبیکانس اثر می‌نماید. (01/0 > P.V) نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که عصاره پروپولیس 30% اثرات ضد میکروبی قابل توجهی بر میکروارگانیسم‌های آسیب‌زای دهان (استرپتوکوک موتانس، کاندیدا آلبیکانس و اکتیوباسیلوس اکتیوسینوم کومیتانس) داشته است. کلید واژه‎ها: پروپولیس – آنتی باکتریال – استرپتوکوک – کاندیدا – اکتینوباسیلوس. وصول مقاله: 11/12/1386/1383 اصلاح نهایی: 1/10/1387 پذیرش مقاله: 4/12/1387/1385 نویسنده مسئول: دکتر نغمه بهرامی، مرکز تحقیقات دندانپزشکی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران e.mail:[email protected]