بررسی اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوۀ شناختی ـ رفتاری بر استرس شغلی و به‌زیستی روان‌شناختی

زمینه و اهداف: امروزه با افزایش سطوح استرس در زندگی شخصی و شغلی افراد و مشاهدۀ پیامدهای زیان‌بار آن بر سلامت جسمی و روانی، تلاش‌های زیادی از سوی فعالین حوزۀ سلامت برای مهار آن صورت گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوۀ شناختی ـ رفتاری، بر کاهش استرس شغلی و افزایش ابعاد به‌زیستی روان‌شناختی در کارکنان بود. مواد و روش‌ها: این پژوهش، تجربی و از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بود. شرکت‌کنندگان این پژوهش 36 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و به گروه آزمایش و گروه کنترل تقسیم شدند. هر دو گروه در دو مرحلۀ زمانی پیش‌آزمون و پس‌آزمون مورد سنجش قرار گرفتند و سپس گروه آزمایش به‌مدت 11 جلسه تحت آموزش مدیریت استرس به شیوۀ شناختی ـ رفتاری قرار گرفت. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسش‌نامۀ استرس شغلی Parker و Dacotiis و پرسش‌نامۀ به‌زیستی روان‌شناختی Ryff استفاده شده است. داده‌های پژوهش با نرم‌افزار SPSS و آزمون تحلیل کوواریانس و تی تست وابسته تحلیل شدند. یافته‌ها: نشان داد که آموزش مدیریت استرس با رویکرد شناختی ـ رفتاری موجب افزایش ابعاد به‌زیستی روان‌شناختی گروه آزمایش و کاهش استرس شغلی شده است (0/001>P). نتیجه‌گیری: بر این اساس این آموزش را می‌توان به‌عنوان روشی عملی و مقرون‌به‌صرفه برای کاهش استرس شغلی و افزایش به‌زیستی روان‌شناختی کارکنان و درنهایت بالابردن فاکتورهای سلامت جسمی و روانی آنها در این سازمان در نظر گرفت.