برآورد وقفه مالیاتی و کشش قیمتی به تفکیک گروههای مالیاتی استان گلستان

با توجه به اینکه در اقتصاد ایران درآمدهای مالیاتی یکی از مهمترین منابع تامین کننده مخارج دولت بعد از درآمدهای نفتی است، لذا بررسی کارایی سیستم مالیاتی از اهمیت بسزایی برخوردار است. با توجه به اینکه کاهش درآمدهای حقیقی مالیاتی متأثر از دو عامل وجود وقفه­های طولانی و سیستم مالیاتی انعطاف ناپذیر است، اگر وقفه جمع­آوری مالیات­ها طولانی و سیستم مالیاتی انعطاف ناپذیر باشد، تورم موجب کاهش درآمدهای حقیقی مالیاتی خواهد شد.  لذا در این تحقیق سعی شده است تا با استفاده از داده­های سالهای 1380 تا 1390 و با استفاده از روش هم انباشتگی جوهانسن – جوسیلیوس به محاسبه وقفه­های مالیاتی و کشش قیمتی گروههای مختلف درآمدی مالیاتی استان گلستان پرداخته شود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که متوسط طول وقفه جمع‌آوری مالیاتهای مستقیم حدود 11 ماه ( طول وقفه مالیات بر شرکتها 15 ماه، مالیات بر درآمد 3/15 ماه و مالیات بر ثروت 13/2 ماه ) بوده است. این در حالی است که طی دوره مورد مطالعه، وقفه جمع‌آوری مالیاتهای غیر‌مستقیم 32/5 ماه بوده است. کشش قیمتی درآمد مالیاتی مالیات بر شرکتها، مالیات بر درآمد و مالیات بر ثروت به ترتیب 79/0 ، 67/0 و 55/0 بوده است. به عبارت دیگر، متوسط کشش قیمتی مالیاتهای مستقیم 67/0 بوده است. در حالی که متوسط کشش قیمتی مالیاتهای غیرمستقیم 62/0 بوده است که هر دو کوچکتر از یک هستند که بیانگر این می باشند که سیستم مالیاتی مستقیم و غیرمستقیم نسبت به تورم بی‌کشش بوده و از کارایی لازم برخوردار نیست تا به نسبت تورم مالیاتها را تغییر دهد.